Regulatie van het suikermetabolisme

 

           Laatste bijwerking : 2021.11.19

 

 

Nog tijdens en onmiddellijk na de maaltijd komt een behoorlijke dosis suiker in het bloed terecht ; gelukkig komt dat eerst via de poortader in de lever terecht. Deze eerste leverpassage is nodig want anders zou de samenstelling van het bloed direct overhoop liggen. Dit heeft dan een dodelijk gevolg.

 

Overzicht inhoud :

 

Hormonaal

 

Allosterisch

 

Inhoud :

 

         

Hormonaal :

De activiteit van de enzymen bij de stofwisseling van de suikers wordt gereguleerd door hormonen zoals glucagon en adrenaline. Deze hormonen activeren het adenylaatcyclase cascade systeem met cAMP uit ATP als second messenger. Het hormoon insuline remt de aanmaak van glucose via de gluconeogenese en bevordert de vetzuursynthese (lipogenese).

cAMP in membraan stijgt door tekort aan glucose in de levercel :

---> glycogeenafbraak bevorderen

 

1. 1. • Glucagon  --->  adenylaatcyclase  + ATP   --->  cAMP

 

cAMP activeert door fosforylatie (+P) :

 

1. 1. 1. • het Glycogeen synthase-kinase (+ ATP) : bevordert de omzetting van Glycogeen synthase I  ---> actief Glycogeen synthase D, welke de opbouw van glycogeen in de lever blokkeert.

 

1. 1. 1. • het Fosforylase (+ATP) : bevordert de omzetting van inactief "Fosforylase b" dimeer --->  actief "Fosforylase a" tetrameer

         • • welke de afbraak van glycogeen bevordert --->

           • • hierdoor gaat de concentratie van glucose 6-P stijgen --->

             • • deze kan via het glucose-6-fosfatase worden omgezet in vrij glucose --->

               • • glucosespiegel hersteld zich in het bloed.

 

Bij tekort aan glycogeenreserves (bv. na een dag vasten), wordt :

 

1. 1. 1. • glucose aangemaakt door stijging van de gluconeogenese (glucose opbouw uit vooral AZ, en ook nog lactaat en glycerol),

         • • vetzuren uit het adiposeweefsel gebruikt als brandstof door de lever,

           • • waardoor de vetzuursynthese wordt geremd.

 

Noot :

 

1. 1. 1. • Fosforylatie inhibeert dus de vetzuursynthese en bevordert de gluconeogenese.

 

1. 1. 1. • In tegenstelling met glucagon en de catecholaminen, adrenaline en noradrenaline, bevordert insuline de vetzuursynthese (zie ook Vetten, regulatie van hun metabolisme) en inhibeert de gluconeogenese door activatie van de specifieke proteïne-fosfatasen.

 

1. 1. 1. • Het hormoon glucagon signaleert een te laag glucose gehalte in het bloed, laat de glycolyse stoppen en activeert de gluconeogenese.

         • • overmaat spierarbeid met metabole acidose versnelt de gluconeogenese en verwijdert alzo het toxische lactaat.

 

cAMP in membraan stijgt door hormoonprikkel op de spiercel :

---> glycogeenopbouw remmen en -afbraak bevorderen

1. 1. • Adrenaline, noradrenaline  --->  adenylaatcyclase  + ATP   --->  cAMP

 

cAMP activeert door fosforylatie (+P) :

 

1. 1. 1. • het Glycogeen synthase-kinase (+ ATP) : bevordert de omzetting van Glycogeen synthase I  ---> actief Glycogeen synthase D, welke de opbouw van glycogeen in de spier blokkeert.

 

1. 1. 1. • het Fosforylase (+ATP) : bevordert de omzetting van inactief Fosforylase b  --->  actief Fosforylase a welke de afbraak van glycogeen bevordert

         • • hierdoor gaat de concentratie van glucose 6-P stijgen

           • • deze kan deelnemen aan de glycolyse voor het aanmaken van ATP (energie).

 

         

Allosterisch :

 

1. • cAMP wordt afgebroken tot AMP via een Fosfodiësterase (geactiveerd door calciumionen en geremd door cafeïne en theofylline). Het gevormde AMP activeert het inactief Fosforylase b welke de afbraak terug remt van cAMP.

 

1. • bij te veel glucosevorming gaat het actief Fosforylase a  --->  via fosfatase  --->  inactief Fosforylase b : remt de afbraak van glycogeen.

 

1. • bij te grote stijging van de glucose 6P concentratie :

   • • vrijstelling van insuline ter bevordering van de glucoseopname door de cellen

     • • activatie van Glycogeen synthase I welke de opbouw van glycogeen bevordert in de spiercel.

 

1. • bij toch te lage glucose 6P concentratie : glycogeenafbraak in lever onder invloed van glucagon (zie hoger).

 

 

 

 

 

Zie ook de gelijkenissen met de : "Regulatie van de vetmetabolisme".

 

 

          

 

 

De lezer dient steeds in acht te houden dat de beschreven curatieve eigenschappen in geen enkel geval het medisch advies vervangen, welke steeds onmisbaar is bij het stellen van een diagnose en bij bepaling van de ernst van de aandoening. Wel wordt de gebruiker gestimuleerd beslissingen met betrekking tot zijn gezondheid te nemen, op basis van eigen research, steeds in samenspraak met een professionele gezondheidswerker.

 

In alle gevallen valt het gebruik van dit programma enkel onder de controle, het beheer, de risico's en de verantwoordelijkheden van de gebruiker.