Fagocytose          

 

          Laatste bijwerking : 2021.11.19

 

 

Fagocytose behoort tot het eerste lijns aangeboren immuun-verdedigingssysteem dat actief wordt na een infectie (zie : "Immuunrespons").

 

De fagocytose is een opruimsysteem in het organisme waarbij een lichaamsvreemde stof door een cel wordt geabsorbeerd.  Fagocyten (monocyten, macrofagen...) doen dit door met cytoplasma-uitstulpingen de lichaamsvreemde stof in te sluiten, te vernietigen en te verteren.

 

De afvalstoffen uit het extracellulair milieu komen in de cel via een fagocytose-proces, geïnitieerd door de zogenaamde fagocyten (een type witte bloedcellen). Dit proces omvat 2 stappen : het fixeren en de ingestie.

 

1. • Na de stevige fixatie van de plasmamembraan van een fagocyt aan een microbe of een ander vreemd lichaam, wordt tijdens de ingestie het microbe omvat door de pseudopoden, verlengstukken van de celmembraan van de fagocyt. Wanneer het microbe volledig is ingelijfd, plooit de membraan naar binnen en vormt een zakje, het vesicule (blaasje), die zich van de membraan verwijdert en penetreert in het cytoplasma.

    

   • Eenmaal in het cytoplasma, komt het microbe, verpakt in het blaasje, in contact met lysosomen die verteringsenzymen en bactericide stoffen bevatten (melkzuur, peroxiden).

 

1. Hiervoor maken fagocyten zelf oxidantia (bactericiden) aan.

 

Fagocyten (neutrofiele leukocyten, macrofagen...) kunnen normaal via het NADPH oxidase complex, superoxide anionen aanmaken t.h.v. de celmembraan. Dit mechanisme is belangrijk in de strijd tegen een infectie omdat zij de fagocytose toelaat van bacteriën en vreemde lichamen. Bij het fagocyteren van een bacterie verhoogt het zuurstofmetabolisme van de neutrofielen tot 50 maal. De glycolyse en de pentosefosfaat shunt nemen sterk toe. Door de sterk verhoogde activiteit worden verscheidene hoog toxische oxidantia gevormd, die als bactericiden kunnen functioneren.

 

Daarnaast toont een studie aan dat een fysiologisch verdedigingsmechanisme zorgt voor een snelle en aanhoudende zinkopstapeling in de te vernietigen bacteriën (M. tuberculosis of E. coli) waardoor deze laatsten gevoeliger worden voor het vernietigingswerk van macrofagen .

 

• Na de vertering/vernietiging, komen de afvalstoffen, uitgescheiden door de lysosomen, terug in het cytosol (cytoplasma) terecht of blijven als residuen in de lysosomen achter.

 

Dit mechanisme wordt gecontroleerd door betacaroteen, taurine en het vitamine E complex.

 

NADPH + H⁺ + 2O₂     ---> via NADPH oxidase  --->  2O₂ ^●- + NADP + 2H⁺ : regularisatie met beta-caroteen

2O₂ ^●- + 2H⁺   ---> via het superoxide dismutase (SOD)   --->   H₂O₂ + ^-O₂

H₂O₂ + Cl^-  (aanwezig in de neutrofielen)   --->  via het myeloperoxide  --->  OCl^- (= hypochloriet) + H₂O : regularisatie met taurine

OCl^- + O₂ ^●- + H⁺   ---> OH ^● + O₂ + Cl^- : regularisatie met vitamine E complex

Het OCl^- kan vervangen worden door :

 

of    H₂O₂ + OCl^-   --->   ^-O₂  + Cl^-  + H₂O

 

of    H₂N-CH₂-CH₂-SO₃H (taurine) + OCl^-    --->   H₂N-CH₂-CH₂-SO₃Cl^- + H₂O

 

Het nodige NADPH wordt gelevert door de pentosefosfaat shunt (PPP) bij de omzetting van Glusose-6-fosfaat (G6P) naar Ribose-5-fosfaat (R5P) via het 6-fosfaat dehydrogenase-enzym (G6PDH).

 

1. • orotaten activeren/moduleren het G6PDH enzym.

   • bij onvoldoende G6PDH enzym (bv. door een genetische afwijking) genereert de PPP shunt minder NADPH en O₂ ^●- . Hierdoor kan de fagocytose minder worden ingezet bij de verwijdering van bacteriën waardoor meer infecties en Candida zich kunnen ontwikkelen.

 

Noot:

1. 1. • het NSAID piroxicam (Feldene°) werkt in door het NADPH-oxidase enzym te blokkeren wat de fagocytose ook afremt.

 

 

Zie ook : "Celveroudering".

 

Daarnaast is uit onderzoek gebleken dat macrofagen (fagocyten, type witte bloedcellen) een van de hoofdrolspelers zijn bij reumatoïde artritis, hart- en vaatziekten en depressie . Het verband tussen reuma en hart- en vaatziekten was al langer bekend (eigenlijk zou je reumatoïde artritis als een vetstofwisselingsziekte moeten zien ; bij veel patiënten met reumatoïde artritis is er jaren voor het "uitbreken" van de ziekte al een verstoring van het cholesterolgehalte in het bloed). Macrofagen zwelgen niet alleen microben op, maar ook vetten en cholesterol.

 

 

 

 

 

De lezer dient steeds in acht te houden dat de beschreven curatieve eigenschappen in geen enkel geval het medisch advies vervangen, welke steeds onmisbaar is bij het stellen van een diagnose en bij bepaling van de ernst van de aandoening. Wel wordt de gebruiker gestimuleerd beslissingen met betrekking tot zijn gezondheid te nemen, op basis van eigen research, steeds in samenspraak met een professionele gezondheidswerker.

 

In alle gevallen valt het gebruik van dit programma enkel onder de controle, het beheer, de risico's en de verantwoordelijkheden van de gebruiker.