Fyto-oestrogenen            

 

          Laatste bijwerking : 2021.11.19

 

 

Fyto-oestrogenen zijn een groep van biologisch actieve plantenbestanddelen waarvan de chemische structuur sterke gelijkenissen vertoont met deze van oestradiol, het belangrijkste vrouwelijk geslachtshormoon. Deze structurele gelijkaardigheid is verantwoordelijk voor het vermogen van deze bestanddelen om te binden aan oestrogene receptoren in verscheidene cellen en op deze wijze oestrogene of anti-oestrogene effecten uit te oefenen.

 

Opgelet : fyto-oestrogenen kunnen de beschikbaarheid van het thyroïdhormoon van zijn proteïnedrager beperken (anti-thyroïd werking).

 

De werkingswijze van fyto-oestrogenen is relatief slecht gekend. Deze moleculen zouden zich ofwel hechten aan de oestrogeenreceptoren met een onvolledig oestrogeen-antwoord als gevolg, of pseudo-oestrogene effecten uitlokken. De expressie van de oestrogeenreceptoren, alfa of bèta, variëert sterk volgens het type weefsel. Deze die vooral de bèta-receptoren bezitten (zoals het been) zijn gevoeliger aan de werking van fyto-oestrogenen dan weefsels die vooral alfa-receptoren bezitten.

 

Deze fyto-hormonen bezitten een therapeutisch interessant potentieel : zij eigenlijk potentiele biologische doelen in de behandeling van osteoporose, hart- en vaataandoeningen, kanker, cognitief verval, slaapproblemen en warmteopwellingen (zie : "Menopauze").

 

Opgelet : sommige voedingssupplementen gaan niet samen met antikankermiddelen, of juist wel :  voor preparaten op basis van Soja/isoflavonen/fyto-oestrogenen, zie "Stichting tegen kanker".

 

Anderzijds schaadde de blootstelling aan fyto-oestrogenen in de uterus (naast andere Endocriene Disruptors uit de omgeving) de ontwikkeling van de vrouwelijke vrucht bij muizen en was oorzaak van latere vruchtbaarheidsproblemen en van een hoger risico op borstkanker. Dit zou ook gelden voor blootstelling tijdens de eerste levensjaren. Vandaag worden puberteitskenmerken zoals borstontwikkeling en groei van schaamhaar reeds gezien op achtjarige leeftijd bij 15% van de blanke Amerikaanse meisjes en bij meer dan 50% van de Amerikaanse meisjes van Afrikaanse origine. Bij jongens wordt verstoring van het mannelijk gedrag, kleinere testes et significant lagere testosterongehaltes gezien.

 

Veel babymelken op basis van soja bevatten in vergelijking met andere babymelken ook meer aluminium (neurotoxisch) en mangaan (IQ-verlaging).

 

Hoe komt het toch dat een plant zoals Soja waaraan in Azië zoveel goede eigenschappen worden toegewezen, bij ons een onrustwekkend hormooncocktail blijkt te zijn? Omdat wij aan het recept prutsten! Door 7 opeenvolgende weektijden (fermentatie) in de oorspronkelijke Aziatische bereiding werd het grootste deel van de isoflavonen verwijderd, in tegenstelling tot onze eigen industriële technieken, gebruikt voor de productie van westerse sojamelk of tofoe. Zo kan een tas sojamelk 45mg isoflavonen bevatten, evenveel als de totale dagelijkse consumptie van een Japanner. En soja zit in bijna alle bereide voedingsmiddelen...

 

Vooral voor kinderen kan het langdurig gebruik van plantaardige oestrogenen het oestrogeenniveau in hun bloed sterk verhogen.

 

De voornaamste groepen fyto-oestrogenen zijn : isoflavonen, lignanen en coumestanen :

 

1. • de meest voorkomende bioactieve isoflavonen zijn genisteïne en daïdzeïne. Glyciteïne komt minder voor, maar in de sojakiem kan zij tot 40 % van het totaal aantal isoflavonen uitmaken.

   • • isoflavonoïden in soja bv. moeten eerst door enzymen in de darm omgevormd worden in 2 actieve componenten, de isoflavonen genisteïne en daïdzeïne ; voedingssupplementen (maar niet de voedingsmiddelen op basis van soja) bevatten zo isoflavonoïden onder een gemakkelijk door de darmwand absorbeerbare vorm : de aglyconen-vorm zoals deze voorkomt in gefermenteerde soja derivaten zoals tofu en sojasaus.

     • fyto-oestrogenen worden gevonden in heel veel planten die bestemd zijn voor menselijke consumptie. Het gaat hier echter meestal om zeer lage concentraties (bonen, linzen, erwten, klaver, peterselie...). Sojabonen en afgeleide producten, de meest voorkomende bronnen van isoflavonen, vormen hierop een uitzondering.

 

1. • de lignanen zijn wijder verspreid in het plantenrijk dan de isoflavonen. Ze vormen de bouwstenen voor lignine, een hoofdbestanddeel van de plantencelwand. De twee voornaamste lignanen, enterolacton en enterodiol, worden respectievelijk geproduceerd uit matairesinol en secoisolariciresinol.

   • • de voornaamste bronnen van lignanen zijn zaden (lijnzaad, sesamzaad...), granen (roggezemel, haverzemel...), peulvruchten en groenten. De hoogste concentraties worden gevonden in vlaszaad.

     • bij mannen helpen zij de ontwikkeling en ongewenste effecten van BPH temperen.

     • bij vrouwen verminderen zij de ongemakken van de menopauze (warmteopwellingen...).

 

1. • de coumestanen : coumestrol is de belangrijkste coumestaan voor menselijk gebruik.

   • • in klaver, sojakiemen, ...

     • vooral in maïs, en dus in dierenvoeding.

 

De grote verschillen in voorkomen van fyto-oestrogenen in verschillende planten maakt een standaardisatie moeilijk. Ook zijn de opgenomen fyto-oestrogenen niet direct actief : zij zijn immers meestal geglycosyleerd of onder vorm van precursoren. Na hun passage door de galwegen zorgen darmbacteriën voor de hydrolyse van de glycosidische binding van de fyto-oestrogenen, waarna deze terug kunnen worden geabsorbeerd in het darmkanaal. De biologische beschikbaarheid van fyto-oestrogenen is dus afhankelijk van de darmflora, van de eventuele inname van antibiotica of, omgekeerd, van de inname van probiotica, laxativa... of van voedingsmiddelen rijk aan vezels, van alcohol, fruit... Afwijkingen op gebied van biodisponibiliteit na opname bemoeilijken het inzetten van deze middelen.

 

 

            

 

 

 

De lezer dient steeds in acht te houden dat de beschreven curatieve eigenschappen in geen enkel geval het medisch advies vervangen, welke steeds onmisbaar is bij het stellen van een diagnose en bij bepaling van de ernst van de aandoening. Wel wordt de gebruiker gestimuleerd beslissingen met betrekking tot zijn gezondheid te nemen, op basis van eigen research, steeds in samenspraak met een professionele gezondheidswerker.

 

In alle gevallen valt het gebruik van dit programma enkel onder de controle, het beheer, de risico's en de verantwoordelijkheden van de gebruiker.