Zoëlho, op naar een bewuste levensstijl.

 Speeksel            

 

          Laatste bijwerking : 2021.11.19

 

 

Gezond speeksel is de basis voor een optimale spijsvertering, bescherming tegen tandcariës en een bacteriële preventie. Speeksel bevat mineralen zoals Na, K en Cl, kleine hoeveelheden suiker en ureum, alsook hormonen (cortisol, vrouwelijke hormonen volgens het moment van de cyclus)...

 

Een correcte calcium-fosfor balans is belangrijk voor gezond tandglazuur. Een verhouding 2:1 stimuleert de celvernieuwing en voorkomt het oplossen van apatiet (bouwstof van tandglazuur). Calcium en fosfor zijn antagonisten. Teveel calcium put fosfor uit en omgekeerd. Remineralisering van het tandglazuur is cruciaal voor een gezond tandglazuur.

 

 

Tandglazuur kan worden aangetast door suikers die tot zuren worden afgebroken. Het fosforzuur (in frisdranken bv.) kan op de alkalische laag inwerken en leiden tot tanderosie. Alkalisch speeksel is daarom van groot belang. Voldoende gezond alkalisch speeksel (1 tot 1.2L speeksel per dag) :

 

    • bevordert de absorptie van nutriënten en vergemakkelijkt de vertering. Kauwen is uiterst belangrijk : hoe meer men kauwt, hoe rapper verzadiging optreedt.

 

      • kauwen bevordert de vrijstelling in de hersenen van histamine, een neurotransmitter die tussen komt bij de verzadiging. Hoe beter men kauwt, hoe beter de hersenen geïnformeerd raken over de inhoud van het voedsel, en hoe beter de hersenen, op hun beurt, het organisme kunnen informeren. Slikt men anderzijds alles snel door dan heeft men er ook geen plezier aan. Meer porties zijn dan nodig om toch voldoening te vinden.

      • kauwen helpt beter te verteren.

      • kauwen stimuleert de vrijstelling van amylasen, nodig voor de vertering van koolhydraten die begint in de mond.

        • amylase is een basisch enzym dat door zuren wordt vernietigd : voortijdig in de mond door de aanwezigheid van suiker of fruit, of later in de maag.

        • zout remt de vrijstelling van amylase.

        • baby's en kinderen onder de 2 jaar maken geen amylase aan en kunnen moeilijk brood, aardappelen en rijst verteren.

      • kauwen werkt ook in op het metabolisme door de verbranding van vetten te stimuleren en helpt dus bij het beheersen van het lichaamsgewicht.

      • kauwen bevordert de secretie van speeksel wat de tanden beschermt tegen cariës door de vorming van een beschermlaagje (coating). Speeksel bevat ook calcium en fosfor die bijdragen tot het hermineraliseren van het tandemail.

      • kauwen bevordert het instandhouden van een goed voedingsevenwicht.

 

    • vermindert drastisch het zuurvormend effect van de overmaat aan fosfaten en geraffineerde suikers in de voeding. Het bicarbonaat in speeksel helpt voor 90% het zuur-base evenwicht te handhaven door het zuuroverschot in de mond te bufferen.

 

      • een te zure mondomgeving tast het glazuur van de tanden aan. Het gebruik van minder vlees en granen leidt tot een lagere aanvoer van fosfaten.

      • de frequentie van de zuurstoten bepaalt de ontkalking van het gebit : normaal gebeurt dit enkel tijdens de 3 maaltijden maar zoete en zure tussendoortjes zullen de frequentie verhogen waardoor de tanden abnormaal veel aan zuurstoten worden blootgesteld.

      • witte geraffineerde suiker wordt door de aanwezige bacteriën in de mond onmiddellijk omgezet in melkzuur en azijnzuur. Hoe hoger het suikergehalte in de voeding, hoe meer bacteriën zich in de mond kunnen vermenigvuldigen.

        • melassesuiker werkt eerder neutraliserend omdat het nog de natuurlijke mineralen bevat die verzuring van het speeksel mede helpen neutraliseren.

 

    • remt de bacteriële, virale en schimmelgroei : in speeksel zitten veel immuniteitsbeschermende stofjes, die zorgen voor een antiseptische bescherming van de mondholte en de slokdarmwand.

 

      • lactoferrine vangt het voor bacteriën essentiële ijzer weg, dat deze laatsten nodig hebben voor hun metabolisme ;

      • lysozyme (antibacterieel enzym dat ook voorkomt in melk, colostrum, tranen...) stelt IgA antilichamen vrij (wat pathogene bacteriën verhindert zich in de mond te vestigen) en breekt de celwand van bacteriën af ;

      • lactoperoxidase (antibacterieel enzym dat ook voorkomt in melk, colostrum, tranen... en dat heel agressieve vrije radicalen produceert) is in staat om met behulp van thiocyanaationen de zuurvorming van bacteriën in de mond te blokkeren ;

      • mucinen vormen een beschermende slijmlaag ;

      • secretorisch immunoglobuline A (sIgA) : zijn antilichamen gespecialiseerd in de verdediging van het mondslijmvlies ;

      • histadinen met schimmelwerende eigenschappen beschermen ons tegen schimmels zoals Candida albicans ;   

      • ß-defensinen 1 en 2 aangemaakt door epitheliale mond- en tandvleescellen ;

      • celgroeifactoren zoals het cytokine EGF (Epidermal Growth Factor) : stimuleren de productie van slijm ;   

      • HGF (Hepatocyte Growth Factor) beïnvloedt de werking van de dunne darm en de lever ;

      • cystatinen vertegenwoordigen een groep van 7 eiwitten waarvan de werking nog niet volledig is bekend ;

      • Th17-cellen (T-helper-lymfocyten die IL-17 vrijstellen) : immuuncellen van het adaptieve immuunsysteem, die helpen beschermen tegen vaak in de mond aanwezige bacteriële en schimmelinfecties ;

 

    • helpt de voedselresten verwijderen.

 

      • vooral rauwe groenten en fruit (appel, selder, ...) maar ook een stukje kaas zetten de speekselklieren aan om meer speeksel te produceren en zorgen voor een spoeleffect van het gebit. Ideaal dus bij het einde van een maaltijd.

 

    • beschermt de tanden door coating van het tandoppervlak.

 

      • alleen ongeraffineerde voeding (vezels, complexe suikers, ...) geeft het speeksel een geschikte samenstelling om de tanden optimaal te beschermen.

 

    • breekt de zetmeelhoudende voedingsmiddelen met de hulp van amylasen (ook later uit de pancreas) af tot maltose en vervolgens tot eenvoudige suikers.

     

    • neutraliseert, tussen de maaltijden, het maagzuur dat toevallig in de slokdarm terecht komt.

     

    • helpt het voedsel in de slokdarm naar de maag glijden.

 

 

Opgelet :

 

    • te hete dranken doen de productie van speeksel en maagsappen afnemen en vertragen de peristaltische beweging.

    • nog erger is het drinken van ijskoude dranken : zij koelen de spijsverteringsorganen te sterk af en remmen de maagsapproductie, waardoor de vertering vertraagt en rotting en gisting kunnen optreden.

    • bacteriën gebruiken ontstoken tandvlees (gingivitis) als grote toegangpoort. Tandvlees wordt sterk bevloeid en bij bloeding geraken bacteriën gemakkelijk in de bloedcirculatie en verder overal in het organisme : in bloedvaten, hersenen, hart, longen, beenderen en zelfs in gewrichten. Overal waar ze zich nestelen ontstaat inflammatie, die indien chronisch, degenereert. Mondbacteriën werden gevonden in de hersenen van patiënten met Alzheimer of met andere neurodegeneratieve aandoeningen. Dezelfde bacteriekolonies werden terug gevonden in het hart van patiënten slachtoffer van het potentieel fatale endocarditis. Ook in het longweefsel werden ze gevonden. 

 

 

            

 

 ZOELHO (c) 2006 - 2024, Paul Van Herzele PharmD        Laatste versie : 08-okt-24                     

DisclaimerDisclaimer

 

De lezer dient steeds in acht te houden dat de beschreven curatieve eigenschappen in geen enkel geval het medisch advies vervangen, welke steeds onmisbaar is bij het stellen van een diagnose en bij bepaling van de ernst van de aandoening. Wel wordt de gebruiker gestimuleerd beslissingen met betrekking tot zijn gezondheid te nemen, op basis van eigen research, steeds in samenspraak met een professionele gezondheidswerker.

 

In alle gevallen valt het gebruik van dit programma enkel onder de controle, het beheer, de risico's en de verantwoordelijkheden van de gebruiker.