Silicium
Laatste bijwerking : 2021.11.19
Si , Silicum
Anorganisch silicium is het meest voorkomend element op aarde, na zuurstof. Het bestaat niet in vrije vorm maar enkel in samenstellingen (silicaten). In de eenvoudigste vorm, als essentieel onderdeel van zand (glas), bestaat het uit een atoom silicium en twee atomen zuurstof (SiO2) of onder vloeibare vorm als orthosilicaat (Si(OH)4). Het wordt tegenwoordig in verschillende domeinen gebruikt, vooral in de domeinen van de elektronica (chips), en in fotovoltaïsche zonnecellen.
Organisch silicium verschilt met de voorgaande vorm door de aanwezigheid van een (of meerdere) koolstofatomen gebonden aan waterstof (bv. het monoethylsilanetriol CH3Si(OH)3). Onder deze vorm is het een van de meest essentiële elementen van levende materie (planten, dieren, mens).
Overzicht inhoud :
Inhoud :
Natuurlijke bronnen :
De voeding levert een deel van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid aan organisch silicium.
De mens is niet in staat het opgenomen anorganisch silicium om te zetten in de organische vorm. Deze omzetting dient te gebeuren in planten of door inwerking van micro-organismen.
Silicium komt vooral voor in complete granen (rijst, tarwe, gerst, haver, rogge, spelt), in peulvruchten, in pectine houdende vruchten (appel, ...), of in gedroogd fruit, in bepaalde minerale waters en in grote concentratie in bier (uit granen, onder een gemakkelijk opneembare vorm).
Moderne westerse voeding op basis van geraffineerde granen en suikers, en van de schil ontdane vruchten en groenten, is eerder arm aan silicium.
Rol in het organisme :
De mens bezit meer organisch silicium dan ijzer en koper. Het zit in de vaatwand (vooral deze van de aorta) onder de vorm van structurele eiwitten, in de thymusklier, in de milt en de pancreas, maar ook in bindweefsel (collageen), in het been (collageen), in de huid (elastine en collageen), in tandglazuur, in haar en nagels (keratine).
Silicium :
-
-
speelt een belangrijke rol in het behoud van de structurele integriteit van het skelet en in de vorming van bindweefsel :
-
-
het verzekert de sterkte van het skelet : zijn rol in de verbening is dominerend daar calcium silicium nodig heeft om, samen met vitamine C, collageen aan te maken, dat de weefsels flexibel en soepel maakt (been, vaten, pezen, kraakbeen, ...) ;
-
het is ook nodig in de synthese van glucosaminoglycanen van het gewrichtskraakbeen (hyaluronzuur bevat de hoogste concentratie silicium als macromolecule) ;
-
het reduceert het aantal osteoclasten (been afbrekende cellen) en bevordert de mineralisatie van de beenmatrix, zelfs wanneer de voeding arm is aan calcium ;
-
het laat de fixatie van calcium toe.
-
-
-
-
is een essentieel element in de structuur van gezonde vaatwanden :
-
-
het laat toe de elasticiteit, de resistentie en de doorlaadbaarheid van elastische vezels op vasculair niveau te verzekeren.
-
-
-
-
is een essentieel element in het behoud van de integriteit van het bindweefsel en in de elasticiteit van de huid :
-
-
silicium bezit de eigenschap het collageen en het elastine te herstructureren ;
-
een tekort aan organisch Silicium vanaf de leeftijd van 40 jaar veroorzaakt aldus een uitdroging van de huid en de vorming van huidrimpels.
-
-
-
-
speelt een immuun versterkende rol en als antioxidant :
-
-
het potentialiseert de werking van zink, koper, glucosamine en van vitaminen.
-
-
-
-
zou een soort tegengif zijn voor aluminium, waarvan de concentratie in het organisme met de leeftijd stijgt en welke betrokken is bij de ontwikkeling van degeneratieve ziekten van het zenuwstelsel (Alzheimer, ...)
.
-
Tekorten :
Met de leeftijd daalt de concentratie in het organisme aan Si sterk en op een onomkeerbare wijze (van 60 - 90% volgens de weefsels).
De fysiologische vermindering met de leeftijd van het Si-gehalte brengt een verlaging met zich mee van de vasculaire tonus. Met het verouderen treden ook meer atheromateuze laesies op, gelijklopend met de toenemende vermindering van het silicium in de vaatwanden.
Deze verlaging van de silicium-concentratie, waarschijnlijk tengevolge van een verminderde assimilatie, zou aan de basis liggen van verouderingsfenomenen (verlies aan elasticiteit van de huid en van de vaten, verhoogde broosheid van de beenderen, cardiovasculaire problemen, ...).
Zo vertaalt een tekort aan silicium zich met :
-
-
droge haren
-
haaruitval
-
droge huid
-
sterk gerimpeld gelaat
-
steenpuisten
-
breekbare nagels, ingroeiende nagels
-
irritatie (o.a. veroorzaakt door koude en voor een storm)
-
bevende voeten en handen
-
overmatig transpireren van voeten
-
...
-
Indicatievelden :
Supplementen met organisch silicium (silanen zoals de methylsilaan-triolen en de silatranen) en monomeren van Si(OH)4, geadsorbeerd op bv. hydrolysaat van marine collageen voor de stabiliteit, worden gebruikt in de preventie en behandeling van :
-
-
been artrose, osteoporose, been fracturen en reuma
-
verouderingverschijnselen van de huid, van fijne en broze haren en nagels
-
wondhelend : wonden, ulcera, aften, brandwonden, ...
-
...
-
Kankerlijders vertonen in het algemeen een opvallend tekort aan silicium.
Silicium zorgt voor een gunstig effect bij cataract, allergie, migraine, diabetes et sinusitis.
Opletten :
Bij patiënten met :
-
-
achloorhydrie/hypochloorhydrie (behandeling PPI) : slechte opname van silicium uit de voeding/supplementen
-
...
-
Zwangerschap/Borstvoeding :
-
-
geen problemen werden vastgesteld met normale dosissen.
-
Mogelijke interacties met :
-
-
?
-
Te verwachten neveneffecten :
-
-
bij tekort : atherosclerose, hypertensie, osteo-artritis, slechte kwaliteit van bindweefsel, ...
-
bij overmaat : nierstenen
-
Nutritionele behoeften :
Si - Silicium :
|
Leeftijd |
ADH (mg) |
|
|
|
|
|
|
0 - 5 maanden |
- |
|
|
6 - 11 maanden |
- |
|
|
1 - 3 jaar |
- |
|
|
4 - 6 jaar |
- |
|
|
7 - 10 jaar |
- |
|
|
11 - 14 jaar |
- |
|
|
15 - 18 jaar M |
- |
|
|
V |
- |
|
|
Volwassene M |
- |
|
|
V |
- |
|
|
+ 60 jaar M |
- |
|
|
V |
- |
|
|
Zwangerschap |
- |
|
|
Borstvoeding |
- |
|
|
Andere : |
- |
|
|
|
|
|
ADH : Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (Bron : Voedingsaanbevelingen voor België (Hoge Gezondheidsraad))
Praktisch :
Gemiddelde dagdosis in voedingssupplementen : 50mcg - 2mg.
Toxische dagdosis : ?
Het organisme is niet in staat silicium op te slaan zodat dagelijks een voldoende hoeveelheid assimileerbare silicium dient aangevoerd via :
Voeding :
-
-
-
natuurlijke voeding is tegenwoordig eerder arm aan opneembare silicium ; daarbij is onze moderne voeding op basis van wit brood, van geraffineerde suiker, van fruit en groenten zonder hun schil reeds arm aan silicium.
-
ontbijten met havervlokken.
-
-
Fytotherapie :
-
-
-
heermoes, brandnetel, bamboe, zwarte aalbessen en berk.
-
-
Voedingssupplementen :
-
-
-
op basis van heermoes en brandnetel.
-
op basis van colloïdaal silicium, van orthosiliciumzuur in vloeibare vorm (hoge biobeschikbaarheid).
-
op basis van organische siliciumverbindingen zoals het monomethylsilaan triol (MMST) : deze molecule bezit een dubbele polariteit : MMST is zowel hydrofiel, dankzij de alcool-verbindingen die zorgen voor een goede wateroplosbaarheid, noodzakelijk voor opname in het bloed, als lipofiel, dankzij de methylgroep, waardoor MMST door de beschermende huidfilm kan migreren.
-
-
De inname gebeurt best 's morgens nuchter en 15 minuten voor de maaltijden, indien nodig. De dosissen kunnen verhoogd of verlaagd worden, zonder risico. Of de dag starten met een portie havermoutvlokken : dit heeft na enkele maanden een duidelijk positief effect op bv. artrose.
Een kuur met 2mg organisch silicium per dag is voldoende om de reserves terug aan te vullen en de aanmaak van bindweefsel, vooral thv het kraakbeen bij artrose, te bevorderen (voor zover de gewrichtsslijtage door een tekort aan silicium werd veroorzaakt).
Opgelet : vermijd het contact tussen organisch Si en metalen (lepel...) of glazen objecten.
