L-Arginine

Laatste bijwerking : 2021.11.19

ARG

L-Arginine is een meer essentieel dan semi-essentieel AZ (vooral voor de pasgeborene), en behoort tot de 20 aminozuren waarmede de genetische code is opgebouwd.

Overzicht inhoud :

Inhoud :

Natuurlijke bronnen :

- in dierlijke weefsels en in vis.
- in chocolade, aardnoten, noten, peulvruchten, in bepaalde granen zoals bruine rijst, haver en boekweit...
- uit citrulline : o.a. in (gele) watermeloen

Rol in het organisme :

L-Arginine is het enige AZ waarvan stikstofmonoxide (NO) kan worden aangemaakt met behulp van het enzym eNOS (Endothelial nitric oxide synthase) aanwezig in endotheelcellen van de aderwand, in keratinocyten van de huid, in rode bloedcellen, in thrombocyten en mestcellen (mastocyten) : allemaal cellen die in contact met zonnestraling kunnen komen. NO is de belangrijkste bloedvaatverwijder en regulator van de doorbloeding.

N --> NO --> NO₃^2-

L-Arginine is de intracellulaire precursor van NO, vrijgesteld bij de oxidatie van citrulline (ureumcyclus). NO induceert in het organisme vasodilatatie, het verhindert de plaatjesaggregatie en de proliferatie van gladde spiercellen. L-arginine-supplementen kunnen alzo helpen in de behandeling van hypertensie en bij erectiele dysfunctie.

L-Arginine is dus onontbeerlijk voor deze anti-atherogene en antitrombogene activiteit daar zij het substraat vormt van het intracellulaire synthese-enzym voor NO.

Noot :

Voor een rode bloedcel heeft het geen zin NO aan te maken. Hemoglobine zou het NO onmiddellijk sterk binden. Rode bloedcellen kunnen eNOS wel gebruiken voor het maken van sulfaat, onder invloed van zonnestraling :

S --> SO₂ --> SO₄^2-

Andere cellen kunnen ook NO aanmaken wanneer er een tekort is aan cholesterol dat het sulfaat bindt. Een tekort aan cholesterol in de celwand maakt haar doorlaadbaar met verlies van voor kleine ionen als kalium als gevolg. Hierdoor moet de Na⁺/K⁺-pomp harder werken (wat meer energie (ATP) kost) om de K⁺- in en de Na⁺-ionen uit de cel te houden. Om dat tegen te gaan verandert eNOS van buffer : van kalium-sulfaat, naar calcium-nitraat om het evenwicht te bewaren tussen kosmotrope ionen (maken eiwitten minder wateroplosbaar) en chaotrope ionen (maken eiwitten meer wateroplosbaar) . Calcium is een groter ion dat minder gemakkelijk kan lekken en wordt hiervoor uit de beenderen getrokken om het nitraat in het bloed en in de cellen te bufferen. Dit leidt op termijn tot osteoporose en tot verkalking van de vaatwand en hartkleppen.

L-Arginine is verder betrokken bij :

- immuunmodulatie (thymus)
- regeling en verlaging van de bloeddruk
- in de ureumcyclus als precursor van ornithine en ureum (zie "Ureumcyclus" in de lever voor de ontgifting van ammoniak)
- als component (bouwstof) in vaatendotheel, collageen, elastine, hemoglobine, insuline, glucagon, apo (a)...
- in de ureumcyclus als goede chelator van Mn
- wondgenezing/stress als mediator (zie "Vetzuren in de vaatwand")
- verlaagt de insuline spiegels en vandaar ook de cholesterolaanmaak
- werkt cholesterolverlagend en vermindert dus ook de atherosclerose
- secretiebevorderende stof voor het groeihormoon (zie : "Hormonaal stelsel")
- belang bij steriliteit van de man en de erectiefunctie (NO) : zie "Andropauze"

Corticosteroïden remmen de inductie maar niet de activiteit van NO.

Acetylcholine activeert de NO-productie door stimulatie van het NO-synthase, nodig voor de omzetting van arginine naar NO.

Opgelet : bij te hoge arginine-inname kan het aconitase in de Krebscyclus geremd worden en dus ook de mitochondriale ademhaling.

Opletten :

Bij patiënten met :

- met herpes, daar arginine de groei stimuleert ; opteren voor lysine-rijke voeding
- met antecedenten van hartinfarct (richtlijn in Canada, 2006)
- met levercirrose of leververvetting
- met allergie of astma

Zwangerschap/Borstvoeding :

- geen problemen werden vastgesteld ; de halfwaarde eliminatietijd van aminozuren varieert tussen 5 en 14 minuten. Toch bestaat er onvoldoende bewijskracht om de veiligheid tijdens de zwangerschap en/of de lactatieperiode te bevestigen.

Mogelijke interacties met :

- de effecten van arginine kunnen de effecten van antihypertensieve middelen, vasodilatatoren en kaliumsparende diuretica versterken...

Te verwachten neveneffecten :

- gastro-intestinale stoornissen, hoofdpijn, diarree...

Praktisch :

- voedingsstoffen rijk aan arginine, ornithine en polyaminen : oliehoudende zaden, kruisbloemigen, peulvruchten, gekiemde peulvruchten, soja en derivaten (zie : "Groenten"), maïs, groene thee...

- arginine (o.a. in knoflook en ginseng...) remt de absorptie van glutamine.

- soja is rijk aan arginine en glycine, terwijl vlees rijk is aan lysine : lysine doet insuline stijgen en ook de cholesterol.
- arginine is de precursor van NO : voorkom vrije stikstofradicalen met voldoende aanvoer van SOD en vit B12.

- om de afscheiding van het natuurlijk groeihormoon met 100% te doen stijgen, moeten massieve orale dosissen L-arginine toegediend worden : 5 tot 9 g per dag. Lichaamsbeweging kan leiden tot een stijging van 300 tot 500%. Anderzijds leidt de combinatie van beiden tot een lagere stijging van bijna 200% ... Kanaley JA, Growth hormone, arginine and exercise. Curr. Opin. Clin. Nutr. Metab. Care 2008; 11 (1): 50-54 .
- citrulline is de precursor van arginine in het organisme : supplementen citrulline kunnen eventueel gebruikt worden om gemakkelijker de L-arginine- (en verder ook NO) -spiegels te verhogen. Elk wetenschappelijk bewijs ontbreekt echter.