Vitamine B6

 

          Laatste bijwerking : 2021.11.19

 

 

Er bestaan 6 vormen van vitamine B6 : pyridoxaal, pyridoxine, pyridoxamine en hun algeleiden : pyridoxaal 5-fosfaat, pyridoxine 5-fosfaat en pyridoxamine 5-fosfaat. Pyridoxaal 5-fosfaat is de biologisch actieve vorm. Pyridoxine moet eerst in de lever naar pyridoxaal omgezet worden, met als cofactoren : vit B2, vit B3 en zink.

 

 

Heel belangrijke vitamine in de vrijstelling van energie, in het metabolisme van proteïnen en van vetzuren, voor de synthese van RBC en van hemoglobine.

 

Vitamine B6 is een hydrofiel vitamine en wordt dus niet in het organisme opgeslagen.

 

Warmtestabiel (tot 20% verlies bij koken van voedsel); gevoelig aan UV -licht in neutrale of alkalische oplossingen ; vrij stabiel in aanwezigheid van oxidantia en zuren.

Overzicht inhoud :

Natuurlijke bronnen

 

Rol in het organisme

 

Tekorten

 

Opletten

 

Nutritionele behoeften

 

Praktisch

Inhoud :

Natuurlijke bronnen :             

Zeer verspreid in planten en dieren.

 

Goede bronnen zijn

1. • vooral van dierlijke oorsprong als de biologisch actieve vorm, pyridoxaal-5-fosfaat (= pyridoxamine) : in vlees, lever, nier, vis, melk, eigeel...

   • als pyridoxine in groene groenten, volkoren graanproducten, noten, peulvruchten, gist, bananen, avocado's...

 

Wordt ook gesynthetiseerd door bacteriën in de darm.

 

Rol in het organisme :             

Pyridoxine speelt een rol in bijna 100 enzymatische reacties :

 

1. • Komt tussen bij de aanmaak van

   • • T-lymfocyten (immuniteit)Toegelaten claim (EFSA, European Food Safety Authority) - Zie : Lijst toegelaten claims.

     • serotonine, GABA, dopamine (neurotransmitters) ---> gevoelens van ontspanning, welzijn en slaapToegelaten claim (EFSA, European Food Safety Authority) - Zie : Lijst toegelaten claims (vandaar het gebruik van vit B6 als antidepressivum en antistressmiddel, en bij Parkinson).

     • melatonine (immuniteit en slaapritme).

     • homocysteïne/cysteïne samen met vit B12 en vit B9 (foliumzuur)Toegelaten claim (EFSA, European Food Safety Authority) - Zie : Lijst toegelaten claims : zonder vit B6 --> ophoping van homocysteïne.

     • taurine : een aminozuur dat de nerveuze spanning vermindert door de cellen minder gevoelig te maken voor stress.

     • DNA (methylering).

     • insuline en bepaalde seksuele hormonenToegelaten claim (EFSA, European Food Safety Authority) - Zie : Lijst toegelaten claims.

 

1. • Komt tussen bij het metabolisme van

   • • vetzuren en koolhydraten (als co-enzym bij de productie van energie uit spierglycogeen via de "Glycogenolyse")Toegelaten claim (EFSA, European Food Safety Authority) - Zie : Lijst toegelaten claims ---> energie!

     • eiwitten (AZ)Toegelaten claim (EFSA, European Food Safety Authority) - Zie : Lijst toegelaten claims : komt als pyridoxaal-5-fosfaat voor in enzymen die betrokken zijn bij de decarboxylatie en de transaminatie van AZ, bij de desaminatie van AZ (zie : "Eiwitmetabolisme"), de transformatie van tryptofaan in nicotinezuur (vit B3) (vit B6 speelt zo ook een rol in de cholesterolstofwisseling) en

 

Bv. :

1. 1. 1. • decarboxylatie van histidine naar histamine : excessieve/chronische histamine-aanmaak (zoals bij voedselallergie of stress) veroorzaakt zo een tekort aan vit B6.

         • decarboxylatie van glutaminezuur naar GABA : een tekort aan vit B6 zal de GABA productie ontregelen. GABA verbetert de kwaliteit van de slaap (bevordert de diepe slaap) en ontspant zowel de geest als het lichaam. Een tekort leidt dus tot slaapstoornissen en vermoeidheidToegelaten claim (EFSA, European Food Safety Authority) - Zie : Lijst toegelaten claims.

         • decarboxylatie van 5-OH-tryptofaan naar serotonine : een tekort aan vit B6 zal de serotonine-aanmaak overdag en dus verder ook deze van melatonine 's nachts storen. Beiden dragen bij tot een goede slaap.

 

Hetzelfde vitamine B6-tekort stelt zich bij chronische stress : histamine is het hormonale antwoord op stress.

 

Meer algemeen zijn transaminase-reacties essentieel voor de beschikbaarheid van aminozuren als substraat in de gluconeogenese ---> energie!

 

1. • Wordt in verband gebracht met verschillende geheugenfuncties.

 

1. • Speelt een rol in de beheersing van stress : zij activeert de secretie van catecholamines in het bijniermerg ; een tekort aan vitamine B6 is schadelijk voor de werking van de bijnierschors.

 

1. • Verbetert de opname en de fixatie van magnesium in de cel : synergie tussen vit B6 en Mg.

   • • epileptici, nerveuze en psychiatrische patiënten, lijdend aan de ziekte van Parkinson veroorzaakt door de inname van kalmeermiddelen, reageren positief op een behandeling met vit B6 en Mg.

 

1. • Helpt bij

   • • nausea door zwangerschap of door zee- of luchtziekte (vit B6 100mg)

     • allergie, astma (vit B6 100mg)

     • PMS syndroom : neerslachtigheid, pijnlijke borsten, gezwollen buik, dikke vingers en enkels...

     • • beter effect met vit B6 + vit E + calcium + magnesium in verhouding 2 op 1

     • reuma van handen en polsen (in combinatie met kalium)

     • bij reumatoïde artritis (samen met foliumzuur) : leidt tot een vermindering van de cytokines IL-6 en TNF-a, die een belangrijke rol spelen in de ontstekingsreactie en de beschadiging van de gewrichten door synoviale celproliferatie : een tekort aan vit B6 (cofactor van de prostaglandinesynthese) kan de ontsteking niet voldoende temperen S-C Huang, et al Vit B6 supplementation improves pro-inflammatory responses in patients with RA. European Journal of Clinical nutrition (2010) 64, 1007-1013  

     • bepaalde vorm van schizofrenie die gepaard gaat met overgevoeligheid voor zonlicht (samen met Zn)

     • bij slechte adem

     • bij aderverkalking (arteriosclerose)

     • bij depressieve toestanden, veroorzaakt door pyridoxine-deficiëntie

 

1. • Vitamine B6 is nodig met :

   • • zink : in de eiwitsynthese

     • magnesium : in de prostaglandine-synthese voor de route LA ---> DGLA ---> PGE1 met anti-inflammatoire eigenschappen (zie : "PG-TX-LT Profiel")

     • vit B9 + B12 : homocysteïne-synthese (methylcyclus)

     • ijzer : voor de heemsynthese (hemoglobine) en de vorming van rode bloedcellenToegelaten claim (EFSA, European Food Safety Authority) - Zie : Lijst toegelaten claims, samen met B9 en B12

     • ....

 

1. • Vitamine B6 als PLP (Pyridoxal fosfaat, de actieve vorm van pyridoxine) zou beschermen tegen colonkanker : er bestaat een omgekeerde relatie tussen de serumspiegels representatief voor vit B6 (PLP) en het optreden van colonkanker Larsson SC, Orsini N, Wolk A. Vitamin B6 and risk of colorectal cancer. A meta-analysis of prospective studies. JAMA 2010; 303: 1077-1083.

 

Tekorten : zelden!             

 

Oorzaken :

 

Een tekort ontstaat door interactie met uitwendige factoren :

 

1. • chronisch alcoholisme

   • gebruik van bepaalde medicaties zoals isoniazide en orale contraceptiva

   • chronische hemodialyse, zwangerschap en lactatie

   • hoge ontstekingswaarden (CRP, WBC, KTR, neopterine : zie "Inflammatie-reactie")

 

Vooral bejaarden hebben een voeding arm aan vit B6.

 

Symptomen :

 

1. • hoofdpijn, jeukende uitslag aan de geslachtsorganen

   • seborree-achtige letsels van de huid, ontsteking van de tong en speekselklieren, gesprongen lippen, eczema, droge huid...

   • glossitis, stomatitis...

   • depressie en perifere neuritis

   • convulsies

   • hypochrome anemie, lymfopenie...

   • nierstenen (bij vit B6 tekort wordt oxaalzuur vervangen door glycine ; bij vit B6 et Mg tekort, worden de nierstenen gevormd uit calciumfosfaat)

   • een verminderde serotonineproductie (---> drang naar suiker, prikkelbaarheid, angst en neiging tot depressie)

   • een ontoereikende dopaminesynthese (---> verhoging Prolactine (PRL)-synthese (pijn in de borsten) (zoals bij Mg-tekort))

 

Convulsies kunnen waargenomen worden (bv. bij baby's gevoed met door sterilisatie pyridoxine-deficiënte melk) en zijn waarschijnlijk te wijten aan een verminderde synthese van GABA (tekort aan glutamaat decarboxylase).

 

Opletten :             

 

Bij patiënten met :

 

1. • overgevoeligheid aan pyridoxine

 

Zwangerschap/Borstvoeding :

 

1. • geen problemen werden vastgesteld met normale dosissen ; hogere dosissen kunnen leiden tot een pyridoxine-afhankelijkheid bij kinderen

 

Mogelijke interacties met :

 

Medicamenten :

1. • alcohol : verhoogt de afbraak van pyridoxine

   • hydralazine, orale contraceptiva, MAOI : kunnen anemie en perifere neuritis veroorzaken (pyridoxine antagonist) door interferentie met de absortie van vit B6

   • ciclosporine : kan anemie en perifere neuritis veroorzaken (pyridoxine antagonist)

   • isoniazide : kan anemie en perifere neuritis veroorzaken (pyridoxine antagonist)

   • levodopa, fenytoïne : onverenigbaar met vitamine B6; zelfs kleine hoeveelheden vit B6 zijn te mijden (vermindering van hun therapeutisch effect)

   • oestrogenen : kunnen de behoeften aan vitamine B6 doen stijgen

   • penicillamine : kan anemie en perifere neuritis veroorzaken (pyridoxine antagonist)

   • theofylline : kan de behoeften aan vitamine B6 doen stijgen

   • amiodaron : mogelijke fotosensibiliteit

 

Nutriënten

1. • de andere vitaminen van de B groep : aangepaste dosissen van alle vitamines B zijn noodzakelijk voor een optimaal functioneren (een tekort of een teveel van één vitamine B kan anomalieën veroorzaken in het metabolisme van een ander vitamine B)

   • vitamine C : een tekort aan vitamine B6 kan leiden tot een tekort aan vitamine C

 

Te verwachten neveneffecten :

 

1. • nevenwerkingen komen enkel voor met hogere dosissen (> 200mg per dag) : hoofdpijn, digestieve stoornissen

   • bij overdosis kunnen perifere neuropathie (tintelingen in de handen en voeten), afhankelijkheid en dervingssymptomen optreden

 

Nutritionele behoeften :             

 

Vit B6 - Pyridoxine :

 

Leeftijd	ADH (mg)	ODD (mg)
0 - 6 maanden	0.3
7 - 11 maanden	0.4
1 - 3 jaar	0.6
4 - 6 jaar	0.8
7 - 10 jaar M	1.3
V	1.1
11 - 14 jaar M	1.3
V	1.1
15 - 18 jaar   M	1.5
V	1.2
Volwassene M	3.0	10-150
V	2.0
+ 70 jaar       M	3.0
V	2.0
Zwangerschap	3.0
Borstvoeding	3.0
Andere :	-

 

 

ADH : Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (Bron : Voedingsaanbevelingen voor België (Hoge Gezondheidsraad)).

 

ODD : Orthomoleculaire Dagelijkse Dosis.

 

Praktisch :             

 

Gebruikelijke dagdosis in voedingssupplementen : 100 - 200mg (bij risicogroepen zoals patiënten met de ziekte van Crohn, alcoholici, rokers, bejaarden, igv hart- en vaatziekten, vegetariërs, veganisten : hebben vaak subklinische B6-bloedwaarden : < 20 nmol/l).

Toxische dagdosis : > 2000mg (verhoogd risico op neuropathie).

 

Opgelet : Noch de benedengrens (35 nmol/l) noch de bovengrens (105 nmol/L) van vit B6 in het bloed mag overschreden worden. Zowel te hoge als te lage waarden kunnen leiden tot een overprikkeling van het perifere zenuwstelsel (perifere neuropathie met ataxie).

 

 

1. • Goede vitamine B complex-preparaten bevatten

 

1. 1. • evenveel vit B1, B2 et B6

      • minstens 4 x meer vit B3

      • minstens 2 x meer vit B5

 

1. • Het is aangeraden vitamine B6 steeds te combineren met de andere vit B's van het complex.

   • vitamine B6 kan misselijkheid onderdrukken (50 tot 100mg 's morgens, o.a. bij zwangerschapsmisselijkheid)

 

 

             

 

De lezer dient steeds in acht te houden dat de beschreven curatieve eigenschappen in geen enkel geval het medisch advies vervangen, welke steeds onmisbaar is bij het stellen van een diagnose en bij bepaling van de ernst van de aandoening. Wel wordt de gebruiker gestimuleerd beslissingen met betrekking tot zijn gezondheid te nemen, op basis van eigen research, steeds in samenspraak met een professionele gezondheidswerker.

 

In alle gevallen valt het gebruik van dit programma enkel onder de controle, het beheer, de risico's en de verantwoordelijkheden van de gebruiker.