Zoëlho, op naar een bewuste levensstijl.

Keukenkruiden

 

Laatste bijwerking : 2021.11.19

 

 

Keukenkruiden zijn al dan niet exotische aromatische planten waarvan vooral het blad wordt gebruikt voor het parfumeren van voedsel. Tegenover specerijen overheerst hier het parfum op de smaak. Deze planten zijn kwetsbaar en hun parfum vluchtig. Voorbeelden zijn basilicum, peterselie, bieslook, munt, marjolein, kervel, tijm...

 

De meeste keukenkruiden oefenen een antibacteriële werking uit. Mooi meegenomen!

  

Hun discreet gebruik vertegenwoordigt een belangrijke gastronomische bijdrage. Daarbij helpen deze kruiden, als smaakgevers in lichte gerechten zoals salades, in groenten-, vis- en magere vlees schotels, het vetgehalte verlagen.

 

Sommige van deze keukenkruiden worden ook gebruikt voor hun therapeutische eigenschappen. Zij brengen weinig calorieën aan maar zijn meestal rijk aan vitaminen en mineralen (antioxidantia). Kies wel voor onbewerkte biologische kruiden.

 

Afgeleiden zoals alcohol, olie en azijn worden ook gebruikt als "keukenkruid of -aromaat".

 

De consumptie van keukenkruiden (uitgez. alcohol)  of specerijen dient gestimuleerd te worden, omdat zij de effecten van alle plantaardige bestanddelen versterken. Zij mogen echter het voornaamste ingrediënt niet domineren. Het is dan ook moeilijk om in een recept te spreken over hoeveelheden. Het is eerder een kwestie van smaak.

 

Zie ook : "Keuken". Of op zoek naar inspiratie ? Kijk eens op "Foodpairing".

 

Overzicht inhoud :

 

Citroen

 

Look

 

Munt

 

Olijfblad

 

Paardenbloem

 

Peterselie

 

Rozemarijn

 

Tijm

 

Ui

 

Venkel

 

Alcohol

 

Azijn

Inhoud :

Citroen :      

Citroen brengt 35kcal/100g aan : het bevat een geparfumeerd sterk zuur sap.

 

Hoewel arm aan calorieën bezit de citroen een hoge voedingswaarde met :

 

    • vitamine C en P (bioflavonoïden) : het sap van één vrucht (ongeveer 50ml) dekt bijna een derde van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor vitamine C.

    • belangrijke hoeveelheden mineralen (Ca, Fe, K).

 

Genezende eigenschappen :

 

    • anti-reuma, antischeurbuik en antiseptisch

    • dieeteigenschappen : citroen is een sterke reiniger die tergelijkertijd het verteringsstelsel herstelt (helpt de voedingsvetten verwerken)

    • verteringseigenschappen : braakstillend, leverondersteunend, stimulator van de pancreas-, maag- en leversecreties

    • tonusverhogende eigenschappen

    • andere : verzacht de allergische reactie, het bloeden van tandvlees, mondulcera...

    • actief als antiwormmiddel

 

Look :       

 

Zoals olijfolie geeft ook look karakter aan de mediterrane keuken. Look wordt aanbevolen bij een zoutarm dieet niet alleen omdat het arm is aan natrium maar vooral omdat het smaak verschaft aan fletse gerechten.

 

Samenstelling :

 

    • look bevat meer dan 200 vitaminen, mineralen (Ca, K, Fe, Zn...) en antioxidantia (waaronder selenium).

 

Look bezit verscheidene gezondheidseigenschappen :

 

    • look helpt in de strijd tegen kanker van de maag, de dikke darm en het rectum (dankzij de allyl-zwavel verbindingen).

    • look beschermt het cardiovasculair stelsel (dankzij zwavelverbindingen zoals methylallyl trisulfaat en cepaënen) : het vermindert de plaatjesaggregatie, het helpt bij het verlagen van hoge LDLcholesterol en triglyceridenwaarden in het bloed.

    • look vermindert de bloeddruk.

    • look beperkt de effecten van de veroudering dankzij de aanwezigheid van een antioxidant die het immuunstelsel versterkt, samen met het vitamine B6, dat huidcellen regenereert.

    • look helpt urinezuurkristallen oplossen (jichtpreventie).

    • look maakt het bloed basisch (zoals ui).

    • look bezit antibacteriële eigenschappen (diallylsulfide), werkt antiparasiet en wormafdrijvend.

 

Maar om alle voordelen voor de gezondheid te behouden moet look rauw worden gebruikt. Daarenboven moet gehakte look om zijn gezondheidseigenschappen te vrijwaren gedurende 10 minuten rusten, de tijd nodig voor de aanmaak van zwavelverbindingen door het alliinase enzym.

 

    • voor hen die look slecht verteren, kan het gebruik van een lookpers helpen de irriterende vezels te verwijderen ; om de reuk van look te doen verdwijnen, wordt het kauwen na de maaltijd van kervel en peterselie aanbevolen.

 

    • het is aangewezen de groene kiem uit het teentje te verwijderen, want deze kiem is verantwoordelijk voor het moeilijk verteren van look en voor de lookadem...

 

Munt :      

 

Het muntblad bevat

 

    • een essentiële olie (1.5%, waarvan menthol 35 - 55%), flavonoïden (luteoline, menthoside), fenolzuren...

    • de vitaminen A en C (25mg/100g)

    • de mineralen Fe (9mg/100g), Ca (217mg/100g) en Mg (72mg/100g)

 

De geneeskrachtige eigenschappen van munt zijn sedert de oudheid gekend, vooral dan als digestief.

Munt is een darmantisepticum met gasverdrijvende en antispasmotische eigenschappen. Het stimuleert ook het zenuwstelsel.

In inhalatie verzorgt munt astma, bronchitis en sinusitis.

 

Voorzorgen :

 

    • vermijd het gebruik van muntvlugolie bij obstructie van de galwegen, bij ontsteking van de galblaas of bij ernstige leverschade.

    • het gebruik van pepermunt is tegenaangewezen bij kinderen jonger dan 5 jaar, van muntvlugolie bij kinderen jonger dan 12.

    • hoge doses vlugolie kunnen hoofdpijn en gastro-intestinale stoornissen veroorzaken.

    • opgelet bij personen die lijden aan gastro-oesofageale reflux : munt kan de reflux verergeren.

    • munt niet gelijktijdig met een homeopatische behandeling.

    • munt kan de productie van moedermelk verminderen.

 

Olijfblad :       

 

De olijfboom was waarschijnlijk een van de eerste bomen die door de mens werden geteeld.

 

De bladeren van de olijfboom bevatten oleuropeoside, een stof met hypotensieve eigenschappen en die inwerkt op het geheel van fenomenen die optreden bij arteriële hypertensie : hoofdpijn, zwarte vlekken voor de ogen, draaiingen, oorsuizing... Hun directe invloed op de verhoogde bloeddruk wordt versterkt door een diuretisch effect.

 

Het blad bevat mineralen zoals Ca, P, Mg, S, K, Na, Fe, Cl, alsook vetzuren en een vlugolie.

 

Olijven zijn nuttig in de preventie van atherosclerose. Zij verlagen de LDL en verhogen de HDL cholesterol. Zij komen ook tussen bij de regeling van het hartritme.

Hiernaast bezitten olijven antidiabetische eigenschappen en vergemakkelijken zij de leverfuncties.

 

Olijfolie ook staat bekend als een gal afdrijvend middel en als laxativum.

 

Paardenbloem :      

 

De paardenbloem bevat ijzer, calcium en vitamine A en C en bezit 2 bittere bestanddelen met diuretische eigenschappen.

 

De paardenbloem werkt ook in ter hoogte van de vertering door een verhoging van de galsecretie en door het stimuleren van een luie lever. Door haar reinigende werking helpt paardenbloem bij de eliminatie van gal- en nierstenen.

 

Het is een bitter tonicum, eetlust stimulerend, lever- en galsecretie  bevorderend, ontzwellend, bloedzuiverend.

 

De bloem fijn snipperen en in een sla mengen.

 

Peterselie :       

 

Peterselie is een van de planten die het rijkst zijn aan alfa linoleenzuur (ALA), aan vitaminen C (130mg/100g), E en aan het provitamine A (bèta-caroteen), en aan de mineralen Fe (5.5mg/100g), Ca (200mg/100g), Mg (39mg/100g), K, Mn en vanadium (belangrijke rol bij het stabiel houden van de glykemie).

 

Het is een algemeen- en zenuwtonicum, met antianemische, ontgiftende, reinigende en diuretische eigenschappen. Het wordt gebruikt om de geuren van look en andere zwavelverbindingrijke groenten te compenseren (adem, zweet...).

 

Van oudsher gebruikt bij winderigheid, menstruatiepijnen, vochtretentie, plasproblemen en nierstenen. Het aanwezige polyfenol apigenine zou zorgen voor anti-inflammatoire effecten en zou apoptose helpen induceren bij kankercellen .

 

Rozemarijn :        

 

De bladeren van rozemarijn bevatten een vlugolie met antiseptische en genezende eigenschappen op het verteringsstelsel. Rozemarijn wordt onder meer gebruikt bij leverinsufficiëntie en bij chronische ontsteking van de galblaas.

 

Rozemarijn

 

    • speelt een leverbeschermende rol door het vangen van vrije radicalen.

    • werkt in op de darmgisting en op de hierbij optredende buikpijn, door het stillen van de krampen van het spijsverteringsstelsel (antispasmotische werking).

    • door het relaxerend effect op de gladde spieren van het ademhalingsstelsel, stilt rozemarijn de hoest en draagt alzo bij tot het confort van de astmalijder.

    • bezit tonusverhogende eigenschappen (antivermoeidheid) en wordt gebruikt bij de basisbehandeling van zenuwachtigheid.

 

Voorzorgen :

 

    • vroeger werd rozemarijn gebruikt als vruchtafdrijvend middel : het is dan ook ten stelligste afgeraden rozemarijn te gebruiken gedurende de zwangerschap.

Tijm :       

 

Er bestaan meer dan 60 tijmsoorten; het meest gebruikte soort is de citroentijm, of wilde tijm (serpolet).

De bladeren van tijm zijn rijk aan een essentiële olie bestaande uit thymol, fenol en carvacrol, aan vitamine C (50mg/100g) en aan mineralen Fe (124mg/100g), Ca (1890mg/100g), Mg (220mg/100g).

 

Eigenschappen van tijm :

 

    • antibiotisch : thymol zou virussen en bacteriën kunnen vernietigen (bactericide)

    • antiseptisch : thymol is een sterk antisepticum (kompressen, gorgelmiddel, inhalatie)

    • hoeststillend : verzacht de hoest en keelpijn

    • gasverdrijvend : samen met plantaardige actieve kool, in geval van problemen met flatulentie, frequent opgeblazen gevoel

    • kalmerend : oogbad of -kompres

    • darmantiseptisch : bij diarree

    • ...

    • wormafdrijvend

 

Voorzorgen :

 

    • steeds met zorg de tijm verdunnen want irritatie en jeuk kan optreden

    • vermijden in geval van hypertensie

    • niet samen met een homeopatische behandeling

    • hoeveelheden vermijden gedurende de zwangerschap

Ui :        

 

De voedingssamenstelling van ui leunt dicht aan bij deze van verse groenten. De aanwezige gluciden, vooral fructosanen, complexe gedeeltelijk assimileerbare moleculen opgebouwd uit fructose-moleculen, zorgen voor zijn energetische waarde (34 kcal/100g). Ui is rijk aan vezels opgebouwd uit cellulose en pectines.

 

Tussen de vele mineralen en oligo-elementen (K, P, Ca, S) is het zwavel mineraal het meest kenmerkende. Ui bevat tot 50mg zwavel/100g ui die tussenkomt in de samenstelling van de stoffen die de smaak en de typische reuk van ui bepalen. Zwavel wordt beschouwd als een beperkende factor in de verteringstolerantie van een voedingsmiddel. Ui is ook een van de beste plantaardige bronnen van Se en Mn. Door hun rijkdom aan water en kalium (171mg/100g verse ui) en het laag gehalte aan natrium (2.25mg/100g) helpen uien het organisme draineren.

 

Het gehalte aan vitamine C bereikt 24mg/100g in de witte ui (in het verleden werden uien gebruikt als antischeurbuik voedingsmiddel). De gekleurde pigmenten (gele flavonoïde polyfenolen zoals quercetine, of rode of mauve anthocyanen) verlenen aan de verschillende ui-variëteiten hun typische kleur, bezitten ook "vitamine P" eigenschappen en versterken de werking van vitamine C. Uien bevatten ook matige hoeveelheden van verschillende vitaminen van de B groep, alsook vitamine E en provitamine A (caroteen).

 

Het aanwezige quercetine en selenium remmen de inwerking van vrije radicalen. Dankzij hun stimulerende werking op de natuurlijke glutathionproductie (die met de jaren vermindert) vertragen zij ook het verouderen van de weefsels door de zon en het ontstaan van ouderdomsvlekken.

 

Eigenschappen :

 

    • ui (en ook sjalot) verbeteren de vertering van de vetten

    • ui werkt traanbevorderend door het vrijkomen van gas (allylsulfaat), wat toelaat toxines te elimineren (cepaënen)

    • verse ui remt de plaatjesaggregatie en helpt bij het verlagen van het cholesterol-gehalte na een te rijke maaltijd

    • ui verschaft een zekere immuniteit tegen kanker

    • ui bevat antibiotische eigenschappen (allicine : bacteriostatisch)

    • ui vertoont bloedsuikerverlagende eigenschappen : ui remt het optreden van een te grote verhoging van de glykemie (dankzij de zwavelsamenstellingen (allicine), het natuurlijk hormoon glucokinine (door stimulatie pancreas) en een specifiek amine, het difenylamine)

    • ui verwarmt en werkt als spierrelaxans

    • ui reinigt de darm en strijdt tegen pathogene kiemen

    • ui toont remmende effecten op het metabolisme van arachidonzuur (AA) en dus op de ontstekingsreactie  (cepaënen en thiosulfonaten)

    • ui helpt urinezuurkristallen oplossen (jichtpreventie)

    • ui maakt het bloed basisch (zoals look)

 

Bepaalde personen verteren moeilijk rauwe ui. Vooral bij patiënten die regelmatig last hebben van maagbrand kan rauwe ui de zuurgraad ter hoogte van de slokdarm verhogen wat tot ernstige brandgevoelens kan leiden. In deze gevallen kan het voorafgaandelijk stomen of stoven helpen.

 

Tijdens de borstvoeding kan het eten van ui kolieken uitlokken bij de zuigeling.

Venkel :        

 

Met amper 30kcal/100g is venkel ideaal voor de gezondheid en voor de lijn.

 

Venkel zit boordevol eigenschappen :

 

    • is zeer rijk aan provitamine A, maar ook aan de vitaminen C en E, belangrijke antioxidantia die helpen in de strijd tegen de celveroudering en dus tussen komen in de preventie van cardiovasculaire ziekten en van bepaalde kankers.

    • bevat een belangrijke hoeveelheid K, Fe en vooral veel vezels.

Alcohol :      

 

Het klopt dat alcohol de kans op een hartinfarct wat verlaagt, doch de nadelen van regelmatig alcohol-misbruik zijn ook niet niets : levercirrose, mondkanker en borstkanker. Na een maagbypass ontwikkelt 3 tot 10% een alcoholprobleem .

 

Vervolgens beïnvloedt ethanol ook het immuunsysteem met, bij acuut gebruik, onderdrukking van ontstekingsfenomenen en van de immuunrespons. Bij chronisch gebruik echter vertoont alcohol een eerder pro-inflammatoir effect. De gevolgen van dit pro-inflammatoir effect kunnen indirect zijn door het bevorderen van infectietoestanden (voor door streptokokken, bv. bij het uitlokken van psoriasis). Het chronisch gebruik van alcohol verhoogt eveneens de expressie van CD80 en CD86 moleculen die betrokken zijn bij de regulatie van de activiteit van de T lymfocyten. Ook ziet men dat bij patiënten met leverlijden door alcohol een verhoogde productie TNF alfa (welke ook een rol speelt bij psoriasis).

 

Maar bovenal is alcohol een dikmaker : alcohol bevat veel calorieën, "lege" calorieën : 1 gram bevat 7kcal (suikers slechts 4kcal/g, vetten 9kcal/g, zie ook : "Beschikbaarheid van energetische substraten").

 

      • samen met het reeds calorierijk westers dieet wordt het teveel aan calorieën door het organisme omgezet in vet.

 

Het metabolisme van alcohol heeft vooral in de lever plaats via het enzym aldehyde dehydrogenase dat acetaldehyde omzet in AcetylCoA. Alleen beschikt het levermetabolisme van alcohol geen specifiek regelsysteem zoals wel het geval is voor het metabolisme van vetten, suikers en eiwitten.

 

Dit zorgt voor een verstoring van het evenwicht van de andere metabole wegen die hetzelfde co-enzyme gebruiken, waardoor :

 

 

Alcohol wordt op een constante lineaire manier geëlimineerd a rato van 0.11g à 0.15g per liter bloed en per uur.

 

      • zo bezit alcohol de neiging de afbraak van andere vetten uit onze voeding te remmen. Gevolg is dat het organisme nog meer vet gaat opslaan en dus verdikt. Bij misbruik is alcohol verantwoordelijk voor de beschadiging van de tight junction eiwitcomplexen die de barrièrefunctie van de darmmucosa verzekeren. Daarbij ontstaat het hyperpermeabiliteitssyndroom (Leaky Gut Syndrome) dat toxines massaal doorlaat die vervolgens rechtstreeks naar de lever worden afgevoerd voor verwerking. Alcohol oefent dus niet alleen een directe toxiciteit uit op de lever, maar ook indirect via dit lekkende darmsyndroom.

 

      • alcohol heft gemakkelijk remmingen op zodat men ook wat minder maat kan houden in het eten van chips, snacks, friet en ander junkfood.     

 

      • sommige alcoholhoudende dranken (zoals bieren, zeker donkere bieren) bevatten van nature meer suiker en zijn daardoor nog calorierijker :

 

        • witte wijnen worden geklasseerd volgens hun suikergehalte : "sec" (van 0 tot 4g/l), "demi-sec" (van 4 tot 12g/l), "moelleux" (van 12 tot 45g/l) en "doux" (zoete : meer dan 45g/l)

        • schuimwijnen zoals champagne worden op een andere manier geklasseerd : "extra-brut" (van 0 tot 6g/l), "brut" (van 6 tot 15g/l), "extra-dry" (van 12 tot 20g/l), "sec" (van 17 tot 35g/l), "demi-sec" (van 33 tot 50g/l) en "doux" (meer dan 50g/l). Sommige champagnesoorten bevatten helemaal geen suiker en worden aangeduid met "Brut sauvage", "Brut zéro" en "Ultra-brut".

 

Of uitgedrukt in calorie-aanvoer (let op het volume in centiliter) :

 

          • Duvel 33cl : 175 kcal

          • Jenever 5cl : 132 kcal

          • Gin 10cl : 265 kcal

          • Porto 10cl : 160 kcal

          • Rode wijn 10cl : 70 kcal

          • Witte wijn 10cl : 120 kcal

          • Jupiler 25cl : 113 kcal

          • Stella Artois 25cl : 113 kcal

          • Leffe (donkere) 33cl : 205 kcal

          • Hoegaarden 33cl : 114 kcal

 

          • Cider tas (15cl) ; 50 kcal

          • Tomatensap 25cl : 57.5 kcal

          • Champagne brut glas : 94 kcal

          • Oranjesap 25cl : 110 kcal

          • Gesuikerde frisdrank (blik) : 148 kcal

          • Kir glas : 215 kcal

          • Zoete witte wijn glas : 225 kcal

          • Wisky coca glas : 250 kcal

          • ...

 

Hetzelfde geldt voor de aperitieven : kies niet voor een suikerrijke porto of zoete cherry, maar drink brut champagne of schuimwijn, of cava superior. Dat is even feestelijk en bevat 8x minder calorieën.

 

Veel pousse-cafés  zijn echte caloriebommen : Cointreau, Baileys... (tot 400 calorieën per glaasje). Duidelijk beter zijn de digestief alternatieven zoals single malt whisky, cognac, jonge jenever... (100 à 130 calorieën per glas).  

 

Bij extreem of langdurig alcoholmisbruik krijgen zowel mannen als vrouwen een dikke buik en zijn tegelijk ondervoed. De dikke buik is dan meestal het gevolg van een ontsteking van de lever. Ondervoeding, omdat door het alcoholmisbruik de zorg van een gezonde voeding en levensstijl in het algemeen volledig is weggevallen, terwijl het lichaam voort teert op de lege calorieën die het in de alcohol vindt.

 

Bij de verbranding in het organisme van alcohol is vitamine B1 betrokken. Bij belangrijke chronische alcoholconsumptie is de behoefte aan deze vitamine hoger, wat dikwijls leidt tot een tekort aan de vorming van het actieve TPP (omzetting in aanwezigheid van Mg).  

 

Noot :

 

 

 

Bier bevat meer stoffen die goed voor ons zijn dan wijn : bier is een uitstekende bron van vitamine B (biergist!) en van silicium, een enorm belangrijk mineraal voor de ontwikkeling en het behoud van het bot (preventie van osteoporose). Anderzijds bevat wijn meer antioxidantia (de keuze is eerder een kwestie van sociaal niveau : rijkere mensen drinken gemakkelijker wijn en leven meestal gezonder...).

 

Wijn bevat 8 à 9% alcohol. Het bevat naast mineralen (K, Mg, P, S) ook polyfenolen (resveratrol). Naast hun sterke antioxidant-werking, dragen deze laatsten ook bij tot de vloeibaarheid van het bloed door een daling van de plaatjesactiviteit (zoals aspirine doet). Zij verhogen de HDL-cholesterol en helpen de aders zich ontspannen (dilatatie). Vandaar de antistress eigenschap van wijn. Doch opgelet : teveel is nefast : beter kleine hoeveelheden maar op regelmatige basis.

 

      • Rode wijn wordt bereid door het pletten van druiven (met de voeten) gevolgd door een trage gisting van de schil, de pitten en het vruchtvlees van druiven (en bevat dus het meeste antioxidantia (polyfenolen)). Witte wijn daarentegen wordt eerst geperst en het bekomen sap gefermenteerd (sap alleen zonder de schil, de pitten en het vruchtvlees), en is dus armer aan antioxidantia. Ook druivensap is arm aan antioxidantia : de meesten worden immers vernietigd door verhitten.

       

      • Het verschil tussen druivensap en wijn ligt in de fermentatie van wijn. Hierdoor wordt de in druiven aanwezige fructose met gisten omgezet in alcohol. Wijn is daarom minder gesuikerd dan druivensap (vooral de droge wijnen). Alhoewel alcohol in ons organisme in glucose wordt omgezet, lokt rode wijn een minder sterke invloed uit op de glykemie dan druivensap (of een ander fruitsap).

       

      • Rode wijn bevat 2 x meer polyfenolen dan witte wijn. "Slechte" witte wijn bevat meer sulfieten, bewaarmiddelen (E220 tot E228,die ook voorkomen in vis, schaaldieren, wijn, bier en andere alcoholhoudende dranken) die wat hoofdpijn kunnen veroorzaken. De opname van resveratrol gebeurt vooral ter hoogte van de mondslijmvliezen Prof. Stephen Taylor, Queensland University.. Niet het drinken van wijn maar het degusteren ervan is de boodschap!

 

      • Anderzijds bevatten de meeste tafelwijnen teveel metaalionen (Va, Cu, Mn, Ni, Cr, Zn en Pb). Alleen wijnen uit Italië, Brazilië en Argentinië zouden voldoen. Slovaakse en hongaarse wijnen scoren het slechts. De ziekte van Parkinson bv. wordt in verband gebracht met overmatige absorptie van metaalionen. Naast neurologische schade zouden metaalionen ook de schade door oxidatie verzwaren, wat een doorslaggevende rol speelt bij de ontwikkeling van chronische ontstekingsziekten, en zouden dus ook kunnen aan de basis liggen van ... kanker Kingston University London, Mayo Foundation for medical education and research, Chemistry Central Journal.

 

Champagne is iets minder calorierijk (80kcal/coupe brut en 90kcal/coupe demi-sec) maar wordt meestal beter verdragen dankzij haar natuurlijke zure smaak en de aanwezigheid van koolzuur wat voordelig inwerkt op de maagactiviteit en dus ook op de vertering. Het aanwezige kaliumsulfaat zou ook laxerend werken. Champagne wordt best niet nuchter gedronken maar bij het begin van een maaltijd omdat zo de speekselactiviteit wordt ondersteund.

 

Champagne is een mousserende wijn waarvan de naam is beschermd en wordt door dubbele fermentatie geproduceerd, volgens de "méthode champenoise". Er bestaan meerdere types Champagne, volgens hun samenstelling : blancs de blancs met 100 % witte Chardonnay-druiven, blancs de noirs met rode druiven zoals Pinot noir, en rosé champagnes.

 

Opgelet :

Extra brut bevat maximaal 6g suiker per liter

Brut bevat minder dan 15g suiker per liter

Demi-sec bevat tussen 33 en 50g suiker per liter

Azijn :       

 

Azijn werd bij toeval ontdekt : laat een fles wijn, of andere alcohol, geopend staan, en de wijn wordt zure wijn. Of een beetje suiker, alcohol, wat zuurstof en een tamelijk hoge omgevingstemperatuur + een bacterie (Acetobacter suboxydans), meer moet dat niet zijn voor azijn. Alle acetobacteriën samen vormen de azijnzwam (azijnmoeder), een geleiachtige biofilm bestaande uit acetogene bacteriën. Ondertussen wordt de wijn minder gesuikerd maar wel zuurder...

 

Het is Pasteur die het proces wetenschappelijk ontrafelde : een bacterie (Mycoderma aceti) fixeert het zuurstof uit de lucht op het alcohol die het omzet in een zuur (oxidatie van alcohol). Op industriële wijze is de bereidingswijze van azijn gebaseerd op de injectie van zuurstof in vaten met alcohol. Industrieel bereide azijn is niet geschikt voor consumptie maar wel voor huishoudelijk gebruik (als oppervlakreinigingsmiddel, in haarverzorgingsmiddelen) en in de tuinbouw (om de pH van alkalisch water te verbeteren, wat de plantengroei ten goede komt).

 

Zoals wijn is dus ook azijn een afgeleide van de druif. Azijn wordt gebruikt als bestanddeel, als aromaat in de keuken en om voedingsmiddelen te bewaren. Er bestaan een groot aantal soorten azijn (van appelen, frambozen, rode biet (witte azijn), rijst, hydromel...) met als beste de balsemazijn en als meest gebruikte de appelazijn (geproduceerd door fermentatie van appelen), waarschijnlijk om zijn betere smaak. Als vetvervanger in gerechten helpt azijn het vetverbruik te beperken.

 

Gelijk welke suikerrijke vrucht of groente kan gebruikt worden voor het maken van azijn. Zo kan je niet allleen azijn maken van druiven, maar ook van rode biet, kokosnoot, dadels en appelen natuurlijk.

 

Een azijnoplossing kan ook gebruikt worden om resten van pesticiden te verwijderen van groenten en fruit.

 

Samenstelling :

 

    • azijn is samengesteld uit water, zuren (vooral azijnzuur (5 tot 8%), en wisselende hoeveelheden van wijnsteenzuur en citroenzuur), en mineralen waaronder vooral K en uit kleinere hoeveelheden P, Ca en Mg, zonder de spoor-elementen zoals Cu, Zn, Mn, B et Se te vergeten, die samen zorgen voor het tonifiërend en curatief effect van azijn.

 

    • appelazijn bevat daarnaast nog pectine (cholesterolverlagend) en bèta-caroteen, en alle andere inhoudsstoffen van de appel.

     

    • sommige azijnsoorten, zoals balsamico, moeten nog jaren narijpen op houten vaten. Sommige balsamazijnvormen zijn verrijkt met karamel.

     

    • opgelet voor industriële bereidingen (witte azijn) want die zijn "chemisch" en bacteriologisch dood, inert en smaakloos.  De bereiding van wijnazijn behoeft normaal gedurende minstens 1 maand te fermenteren; dat kan nu in 24 uren door fermentatie door submersion. In grote stalen vaten worden een massa bacteriën en zuurstof gepompt wat leidt tot een versnelde proliferatie waarbij azijn in 24 uren uit wijn wordt aangemaakt. Tenslotte wordt de bekomen azijn gepasteuriseerd en gefilterd. Industriële azijn bezit geen enkel voordeel voor de gezondheid meer, maar is goedkoop...

 

Geneeskrachtige eigenschappen van traditioneel aangemaakte wijnazijn:

 

    • bevordert de vertering : azijn draagt bij tot de goede werking van het verteringsstelsel door het gehalte enzymen te verhogen en door de absorptie van het teveel aan maagzuur.

 

    • immuunstimulerend ter hoogte van de darm.

 

    • antiseptisch en antibacterieel : elke dag een kleine hoeveelheid appelazijn zou de risico's op nierinfecties verminderen. Azijn kuist de urinewegen en helpt bij het behouden van een zure oplossing.

 

    • metabolisch : azijn

      • werkt basenvormend : bevordert de normale pH van het bloed en brengt het zuurniveau in het organisme in evenwicht (het zuur-base evenwicht) ---> o.a. in de behandeling van jicht.

      • zou tussen komen bij het normaliseren van een te hoge of te lage arteriële bloeddruk (gezien bij ratten ). Azijnzuur zou de activiteit van renine verlagen (renine is een enzym dat bloedvaten doet samentrekken en de bloeddruk verhoogt)...

      • vertraagt de vertering van koolhydraten en de opname van glucose in het bloed en leidt zo tot een lagere insulinepiek : zo verlaagt sladressing op basis van azijn of citroen het pancreasantwoord op de inname van suikers (hun matig zuur karakter haalt de glycemische index (GI) van de maaltijd naar beneden).

      • opgelet : sommige balsamazijnvormen zijn verrijkt met karamel en niet aangewezen bij diabetici.

 

    • antiartritis : azijn helpt de kalkafzettingen op te lossen en bevordert hun eliminatie ---> o.a. in de behandeling van bursitis, tendinitis, artrose, nier- of galstenen (toedienen als drank : bv. azijn met fruitsap).

 

    • antikramp : door de rijkdom aan K.

 

    • kalmerend : azijn kalmeert zenuwachtigheid en helpt mee tegen slapeloosheid.

 

    • antivermoeidheid : azijn, als tonicum van het zenuwstelsel en het hart, revitaliseert.

 

    • antijeuk : daar de pH van azijn bijna identiek is aan deze van de huid bij een persoon in goede gezondheid.

 

    • oefent een bloedstelpende activiteit uit (hemostatisch).

 

 

 

 

 ZOELHO (c) 2006 - 2024, Paul Van Herzele PharmD        Laatste versie : 12-nov-24                     

DisclaimerDisclaimer

 

De lezer dient steeds in acht te houden dat de beschreven curatieve eigenschappen in geen enkel geval het medisch advies vervangen, welke steeds onmisbaar is bij het stellen van een diagnose en bij bepaling van de ernst van de aandoening. Wel wordt de gebruiker gestimuleerd beslissingen met betrekking tot zijn gezondheid te nemen, op basis van eigen research, steeds in samenspraak met een professionele gezondheidswerker.

 

In alle gevallen valt het gebruik van dit programma enkel onder de controle, het beheer, de risico's en de verantwoordelijkheden van de gebruiker.