Ketogeen dieet

 

          Laatste bijwerking : 2022.7.30

 

 

 

Pasgeborenen die enkel borstvoeding krijgen gaan binnen de 12 uur na hun geboorte in ketose, en ketonen verzekeren dan 25% van hun energiebehoefte. Ketonen zijn belangrijk voor de hersenontwikkeling.

 

Volkeren in de sneeuw- en ijsvlakten van het hoge Noorden hebben eeuwenlang overleefd op bijna uitsluitend dierlijk voedsel. Zo raar is dat niet, want van zodra er een tekort aan koolhydraten ontstaat, begint de lever vetten om te zetten tot ketonen en die vormen een alternatieve energiebron voor hersenen, hart en alle andere weefsels. Op die manier kunnen we lange perioden van vasten of ondervoeding overleven, want ongeveer 80% van alle energie in het lichaam zit opgeslagen in de vetreserves.

 

Bij onze voorouders functioneerde hun organisme op glucose wanneer overwegend niet-dierlijk voeding beschikbaar was, of op ketonen in perioden van voedselschaarste of wanneer enkel dierlijke voeding beschikbaar was. De meeste tijd waren zij dus in ketose, soms maanden aan een stuk.

 

Ons lichaam en ons brein ontwikkelden zich overwegend met ketonen. Onze levensstijl is nu compleet verschillend. In onze tijden zijn alleen Eskimo’s nog een heel passend voorbeeld van een ketogeen volk.

 

Ketose? Ketogeen dieet?

 

Wat uitleg.

 

Overzicht inhoud :

 

Natuurlijke energievoorziening

 

Voordelen

 

De voedingsketose-toestand

 

Het ketogeen dieet

 

Voorzorgen

 

Praktisch

 

Natuurlijke energievoorziening      

 

* Spieren en organen kunnen hun energie putten uit suikers, of rechtstreeks uit vetzuren vrijgesteld uit vetrijke voedingsmiddelen of zelfs uit de vetreserves.

 

 

• Suikers moeten eerst buiten de mitochondria in het cytosol worden afgebroken tot pyruvaat (glycolyse). In de mitochondria wordt pyruvaat vervolgens aeroob enzymatisch omgezet tot Acetyl-CoA (oxidatieve decarboxylatie), of weinig efficiënt buiten de mitochondria (in het cytoplasma) via de anaerobe glycolyse.

 

* Na vertering van suikers (maag/darm) of glycolyse :  

 

Glucose > via bloed naar hersenen > pyruvaat > acetyl-CoA (Krebs) > ATP (mitochondria).

 

• Vetzuren zijn de ideale energiebron voor alle lichaamscellen (9 kcal/g vet vs 4 kcal/g suiker), met uitzondering van de hersencellen. Je lichaam kan zowel vet als glucose gebruiken voor energie. Vooral spieren gebruiken vet als brandstof, net als je hart. Vet is dus niet slecht, maar het is belangrijk om te beseffen dat verschillende vetten je lichaam op verschillende manieren beïnvloeden, dus het is cruciaal om de juiste vetten binnen te krijgen.

 

Vetzuren uit onze vetreserves beschikbaar stellen voor verbranding is echter moeilijker wanneer teveel suikers uit de voeding beschikbaar zijn. De inname van suikers hindert dan het gebruik van vetten als brandstof door de enzymen die zorgen voor het beschikbaar stellen van opgeslagen vet te remmen (down-regulation). Zie "Randle cyclus".

 

Het organisme verliest hierdoor de metabole flexibiliteit om vetten als brandstof te gebruiken.

 

Als je het ketogeen dieet goed implementeert, zal de inname van omega-6-vetten (MOVZ/PUFA), zoals linolzuur (LA) radicaal verminderen.  Een overmaat van omega6-vetzuren stimuleren in het lichaam de vorming van (vrijgezet) arachidonzuur (AA). Uit arachidonzuur worden de type-2-eicosanoïden gevormd (PGE-2, PG12, TXA2), dit zijn ontstekingsmediatoren (zie "Essentiële vetzuren").

 

Korte en middenlangketen vetzuren MCFA (Medium-Chain Fatty Acid) of MCT (Medium Chain Triglycerides) uit de voeding kunnen compleet intact worden opgenomen door de mitochondria, terwijl langketen vetzuren met de hulp van L-carnitine als drager door de mitochondria worden verwerkt. Verder worden vetzuren in de mitochondria onmiddellijk afgebroken tot Acetyl-CoA (bèta-oxidatie).

 

Met Acetyl-CoA start de productie van ATP, onze chemische energiebatterij. In de mitochondria wordt het Acetyl-CoA geoxideerd, waarbij elektronen via de Krebscyclus > de elektronentransportketen (respiratieketen) > oxidatieve fosforylisatie > meerdere moleculen ATP opleveren. Dit ATP wordt door de mitochondria in de cel vrijgesteld waar het als energiebron kan dienen voor tal van biochemische reacties.

 

Glucose, vetten (TAG)  + O₂  (longen) --->  AcCoA  --->  ATP  +  CO₂ (---> longen)  +  H₂O

 

Het nadeel is dat de vele vetten een risico kunnen vormen als je niet goed uitkijkt. Dierlijke vetten en verzadigde vetzuren zijn ongezond en kunnen tot hart- en vaatziekten leiden. En vooral : je lichaam is niet gemaakt om puur op vetten te teren.

 

 

• Ketonen : wanneer het suikergehalte in het bloed daalt (door vasten bv.) ontstaat een onevenwicht tussen de verbranding van vetzuren en suikers. Als reactie zal het oxaalazijnzuur uit de Krebscyclus via de gluconeogenese pogen extra glucose te vormen. Maar hierdoor blijft er geen voldoende oxaalazijnzuur over voor condensatie met AcetylCoA en vertraagt de Krebscyclus. En vervolgens ook de gluconeogenese...

 

* Bij tekort aan glucose : geen glycolyse maar direct in de lever aanmaak van ketonen.

 

Vetzuren > acetyl-CoA  > overmaat acetyl-CoA > ketonen > via bloed naar de hersenen > omzetting ketonen naar > acetoacetaat > acetyl-CoA > ATP (mitochondria).

 

Maar wanneer een verdere aanmaak van Acetyl-CoA uit voedingsvetten de omzettingscapaciteit van de Krebscyclus overstijgt, worden de mitochondria in de lever aangezet ketonlichamen (acetoacetaat (AcAc), aceton en bèta-hydroxybutyraat (BHB)) uit AcetylCoA (dus uit MCT) aan te maken en vrij te stellen in de bloedbaan : dit is de voedingsketosetoestand (hetzelfde fenomeen treedt op bij langdurig vasten).

 

Ketonlichamen, een soort wateroplosbare vetten, geraken gemakkelijk in de weefsels en organen, en dringen door de hersenbarrière, waar ze snel voor energie kunnen zorgen (met uitzondering van aceton dat metabool niet nuttig is en via de longen wordt verwijderd : geef de bekende fruitgeur aan de adem van type1-diabetici (met suikertekort) en in geval van langdurig vasten ; zie verder het belangrijke verschil tussen "Voedingsketose" en "Keto-acidose" bij diabetici).

 

Ketonen zijn de ideale brandstof voor onze cellen, ook voor hart- en hersencellen. Ketonen verbranden gebeurt in onze mitochondria een kwart efficiënter dan de verbranding van suiker. Biochemisch brengt de verbranding in de mitochondria van 1 molecule suiker 36 ATP-moleculen op, 1 molecule vet 48. Bij de verbranding van ketonen komt terug AcetylCoA vrij, herbruikbaar in de Krebscyclus wat leidt tot een hogere mitochondriale productie van NADH. Deze laatste is onmisbaar als reducerend agens in meer dan 450 biochemische reacties.

 

Hoe meer energie cellen nodig hebben, hoe meer mitochondria zij bevatten. Studies bij dieren in ketose toonden een duidelijke aangroei van mitochondria, en dus van ATP, in de hersencellen.

 

 

* Hersencellen gebruiken voornamelijk glucose als energiebron. Of ketonlichamen : hun verbranding in de mitochondria verloopt immers beter – nog beter dan de verbranding van glucose –, sneller en properder, met weinig of geen ROS-aanmaak en met een lagere CO₂-uitstoot via de longen...

 

De mitochondria in de hersencellen zijn niet geschikt voor de zwak renderende energieproductie rechtstreeks uit vetzuren. De sleutelenzymen nodig voor de verbranding van vetzuren (bèta-oxidatie) zijn er maar in beperkte mate aanwezig.

 

Het verbranden van vetzuren via de Krebscyclus is daarnaast een eerder traag proces met een relatief laag rendement waarbij nogal wat gevaarlijke afvalstoffen worden geproduceerd : hun verbranding verloopt relatief traag, vereist veel zuurstof, en stelt hierdoor grote hoeveelheden voor de cel giftige vrije radicalen en geactiveerde zuurstofpartikels (ROS) vrij die de mitochondria kunnen beschadigen. Deze 3 factoren maakt dat hun verbranding niet voldoet aan de snelle energiebehoefte van de sterk actieve en toch extreem gevoelige hersencellen.

 

 

Mitochondria bezitten hun eigen DNA (mtDNA) dat kwetsbaarder is dan het DNA aanwezig in de nucleus (nDNA). Mitochondria regelen ook de celcyclus (apoptose, mitose) en zorgen voor het verwijderen van slecht functionerende cellen, bacteriën, virussen... (autofagie).  Exotoxines zoals pesticiden,  zware metalen, vrije radicalen en geactiveerde zuurstofpartikels (ROS), maar ook een virale herpesinfectie (CMV, Epstein-Barr...) kunnen overexcitatie en inflammatie uitlokken en hierdoor het mtDNA beschadigen. Mitochondriale disfunctie ligt aan de basis van neurodegeneratieve ziekten zoals Parkinson, Alzheimer, dementie... maar ook van depressie en verlies van welzijn.  

 

Voordelen      

 

Genoeg energie maakt ons gelukkig en houdt ons gezond. Energietekort leidt tot mentale vertraging, dementie, geheugenstoornissen... Bij deze ziekten zien we dat sommige neuronen insuline-resistent geworden zijn en hierdoor minder goed suiker kunnen verbranden. Zo sterven zij langzaam af. De inbreng van ketonen kunnen die neuronen helpen overleven en herstellen (neurotherapeutisch en neurobeschermend effect van ketonen). Positieve resultaten .

 

Intermitterend vasten en het ketogeen dieet kunnen helpen de mitochondriale disfunctie te corrigeren dankzij het anti-inflammatoir effect van een permanente ketosetoestand. Het sterk beperken van de koolhydraatinname en de endogene productie van ketonen stimuleert mogelijk de aanmaak en functie van T-cellen en in het bijzonder de T-geheugencellen en reguleert de werking van het aangeboren afweersysteem . En daar chronische inflammatie het bed vormt voor de meeste beschavingsziekten...

 

Doel :

1. • minder inflammatie

   • minder neuro-degeneratieve aandoeningen

   • minder metabole ziekten

   • minder kanker

 

Met :

Suikerarm dieet (arm aan geraffineerde suikers, arm aan fructose) geeft :

1. 1. • lagere glucosespiegels in bloed (glykemie, HbA1c) ---> minder diabetes, minder leververvetting

      • lagere insulinewaarden ---> minder insulineresistentie ( > minder Alzheimer )

      • lagere IGF-I (Insulin Growth Factor-1) ---> bepalend voor de celgroei en -proliferatie

 

Beperk ook de inname van

1. 1. • proteïnen : aanbevolen 1.5g/kg lichaamsgewicht/dag om de mTOR-pathway niet te stimuleren

      • MOVZ en transvetten : om de vorming te beperken van schadelijke vrije radicalen en van kleine dense LDL deeltjes (die het cardiovasculair risico verhogen) (zie : "Cholesterol")

 

Kies eerder voor  

1. 1. • antioxidantia (met vers voedsel of met supplementen)

      • gezonde vetten EOVZ en VVZ

 

 

In tegenstelling tot suikers geraken ketonen gemakkelijker in de cel, en dit zonder insuline als hulp. Eenmaal in de cel moeten suikers eerst in het cytosol van de cel worden omgezet vooraleer door de mitochondria te worden verbrand. Vetten daarentegen kunnen direct worden verbrand in de mitochondria, met een hogere energieopbrengst per molecule dan suiker (BHB is energetischer dan pyruvaat).

 

Beschikt het organisme over voldoende aanvoer van vetten (bv. met een dieet arm aan suikers maar rijk aan vetten, of met een ketogeen dieet) dan beschikken spieren toch over voldoende energie, zelfs bij uitgesproken insulineresistentie. Alle duursporters kennen dit fenomeen : het is de "vetverbranding" die toelaat een marathon te lopen zonder constant te moeten zorgen voor suikerrijke voeding. Na een aanpassingsperiode van 2 tot 4 weken wordt het fysiek uithoudingsvermogen niet beïnvloed door de ketose .

 

De ketose-toestand zorgt er ook voor dat in organisme de eiwitafbraak wordt geremd : ketonen lijken immers structureel op vertakte aminozuren (BCAA) en worden preferentiëel verbrand. Ketonen sparen dus BCAA.

 

Het sparen van BCAA zorgt voor :

 

• hogere bloedspiegels van vertakte eiwitten zoals leucine, belangrijk voor het behoud en de aanmaak van spiermassa,
• een betere gezondheid en beter verouderen omdat BCAA ook bijdragen tot de vorming van nieuwe mitochondria in spier- en hartweefsel.

 

Met een ketogeen dieet :

 

• verlaagt de bloedsuikerspiegel maar treden geen hypo-achtige toestanden op. Vetstoffen spelen immers een belangrijke rol in het onderdrukken van voedselovergevoeligheden en bloedsuikerschommelingen. Hierdoor vermindert de drang naar snacks of zoetigheden. Dus geen hongergevoel meer. Maar wanneer vetstoffen worden vermeden, zal je wel vermageren maar veel vlugger terug reageren op voedingstriggers en zullen suikerschommelingen vlugger optreden indien deze terug worden heringelast in het  voedingsschema met snellere gewichtstoename als gevolg (jojo-effect).  

 

• verhoogt het metabolisme van ketonen de reductiecapaciteit van NADP, waardoor geactiveerde zuurstofpartikels (ROS) gemakkelijker worden tenietgedaan (zie : "Vrije radicalen").

 

• treedt geen glycatie op, ontstaan geen vrije radicalen of ROS en dus geen inflammatie, maar ketonen kunnen direct verbrand worden. In tegenstelling tot glucose exiteren ketonen de hersenen niet daar ze de productie stimuleren van GABA (een herseninhibitor, natuurlijke Valium°) en de productie verlagen van glutamaat (een excitant), wat de overexcitatie van neuronen tegen gaat (een van de oorzaken van hyperexcitatie van neuronen, aan de basis van het ontstaan van neurodegeneratieve aandoeningen). Hierdoor verzachten ketonen de pijn, vertonen een algemeen ontstekingswerend effect (vele ziekten vinden hun oorsprong in een pro-inflammatoire omgeving) en helpen zelfs bij neurologische aandoeningen zoals epilepsie (overexcitatie ligt aan de basis ervan) en migraine . Ketonen kunnen dit echter alleen zolang de glykemie laag blijft...

 

In tegenstelling tot een suikerrijk dieet verlaagt een ketogeen dieet de ontstekingsgraad gevoelig thv de hersenen. Juist die ontstekingstoestand ligt aan de basis van de ontwikkeling van ziekten als Alzheimer, Parkinson, epilepsie en Multiple sclerose (MS) . Voedingsgewoonten spelen hierin een grote rol.

 

Bij volwassenen met hypertensie, pre-diabetes of type 2-diabetes en overgewicht of obesitas leidde het ketogeen dieet tot grotere verbeteringen in systolische bloeddruk, glykemische controle en gewicht over een periode van 4 maanden in vergelijking met het DASH-dieet .

 

Een ketogeen dieet wordt ondersteunt door intermitterend vasten en door duurtraining. Beiden stimuleren de vorming van ketonlichamen en onderhouden zo de ketose-toestand.

 

Kanker- en gezonde cellen hebben op hun celwand eiwitten (Glucose Transporter 1, GLUT-1) die fungeren als glucose-transporters die de opname van glucose door de cel verzorgen. In glucose-arme omstandigheden maken gezonde cellen meer GLUT-1 aan om de glucose-opname te optimaliseren. Kankercellen niet, erger nog zij verliezen GLUT-1. Dus zelfs bij een 100% suikervrijdieet, wanneer enkel de gluconeogenese voor wat glucose kan zorgen, kunnen kankercellen niet echt hiervan profiteren .

 

Een ketogeen dieet kan therapeutisch worden ingezet bij : spasmen in de pediatrie, epilepsie, autisme (deze laatste 2 aandoeningen hebben wel wat kenmerken gemeen), hersentumoren, Alzheimer, Parkinson, Amyotrofe laterale sclerose (ALS) (bij deze laatste 3 aandoeningen speelt insulineresistentie of de onmogelijkheid glucose te gebruiken als energiebron een rol, waardoor de neuronen afsterven), beroerte, hoofdtrauma, migraine, slaapproblemen, schizofrenie ( bij muizen), depressie, angsten, ADHD, prikkelbaarheid, polycystisch ovarium syndroom, Prikkelbaar darm syndroom (PDI-IBS), ziekte van Crohn , gastro-oesofageale reflux, obesitas, cardiovasculaire ziekte, acne, type 2-diabetes , tremoren, respiratoire insufficiëntie, bijna elke neurologische aandoening... maar ook bij kanker, en in omstandigheden waar weefsels na zuurstoftekort hulp nodig hebben .

 

Bij Glycogeenstapelingsziekten (GSD) (problemen met de afbraak van glycogeen naar glucose) en bij Glucose Transporter 1 (GLUT-1) deficiëntie syndroom (problemen met het transport van bloedsuiker naar de hersenen), allebei veroorzaakt door een enzymtekort, is een ketogeen dieet levensreddend.  

 

We weten allang dat langdurig vasten ontsteking tegengaat. Uit studies blijkt dat ketonen (BHB) de activatie kunnen remmen van het inflammasoom, een eiwitcomplex verantwoordelijk voor de immuunrespons aan de basis van veel auto-immuunziekten. Ketonlichamen remmen niet de activatie van caspase-1 dat tussenkomt in de respons op pathogenen. De immuunbescherming blijft dus actief.

 

 

 

 

A Paoli, A Rubini, J S Volek and K A Grimaldi. Beyond weight loss: a review of the therapeutic uses of very-low-carbohydrate (ketogenic) diets. European Journal of Clinical Nutrition (2013) 67, 789–796

 

Kankercellen leven hoofdzakelijk van de fermentatie van suikers (Warburg effect : glycolyse in aeroob milieu gevolgd door melkzuurfermentatie in het cytosol (ipv in normale cellen een gedeeltelijke glycolyse gevolgd door de oxidatie van pyruvaat in de mitochondria)). In de oncologie maakt men gebruik van dit gegeven door kankercellen te voeden met suiker dat radioactief werd gemaakt. Dit laat toe kankermetastasen op te sporen (PET-scan). Hierop steunt ook het ketogeen dieet, als complementaire behandelingsmethode.

 

Vooral kankerpatiënten hebben belangrijke hoeveelheden vetten nodig om hun spiermassa te vrijwaren en om voldoende spierkracht te behouden. Kanker verandert immers het metabolisme zodanig dat spiercellen minder goed reageren op de inwerking van insuline. Zoals diabetici worden kankerpatiënten zo insulineresistent, waardoor hun spiercellen het nog moeilijker krijgen suikers te gebruiken als energiebron. Onvoldoende suikeropname, indien samen met onvoldoende vetten als compensatie, zorgt voor een snelle verzwakking en uitputting. Een situatie die dikwijls bij kankerpatiënten optreedt.

 

Wordt geen suiker aan het organisme toegediend, dan zullen ketonen gebruikt worden voor de energievoorziening van de hersenen (lage insulinewaarden zijn noodzakelijk om vet te gebruiken). Hersencellen kunnen heel goed om met ketonen, wat misschien verklaart waarom een ketogeen dieet bij epilepsie-patiënten kan leiden tot minder epilepsie-aanvallen. Sommige onder hen worden zelfs aanvalsvrij...

 

De voedingsketose-toestand       

 

De aanmaak van ketonen wordt meestal geassocieerd met vasten. Nochtans kan je, met een vetrijk dieet en in afwezigheid van suikers, ook uit vetten ketonen als energiebron aanmaken.

 

Een stabiele ketosetoestand bereik je niet zomaar. Je moet die individueel bepalen. Dit kan je bij jezelf testen door het glucose-gehalte en het gehalte bèta-hydroxybutyraat (BHB) te bepalen in je bloed en hun evolutie te noteren dag na dag.

 

Maar hoe begin je er aan?

 

1. Bepaling van je ketose-toestand :

 

3 Types ketonen kunnen worden bepaald : AcAc (vooral in urine), BHB (vooral in bloed) en aceton (vooral in uitgeademde lucht).

 

De meting van AcAc in een urinestaal is gemakkelijk maar niet precies genoeg (Ketostix).

 

De BHB-bepaling in het bloed is te verkiezen. 78% van de ketonen in het bloed zijn BHB. Ketose treedt op bij BHB-waarden tussen 1 en 3 mmol/l bloed. BHB-waarden tussen 4 en 7 mmol/l zouden tumorgroei, angiogenese en inflammatie afremmen en apoptose bevorderen (alleen te bereiken met een "calorie-arm" ketogeen dieet).

 

Ketose, in combinatie met lage glykemie (bloedsuikerwaarden) en lage insulinemie, is perfect natuurlijk en gezond. Meetapparatuur dat suiker- en ketonengehalte in bloeddruppel kan bepalen : Precision Xtra (Abbott), Freestyle Optium Neo (Abbott),  Nova Max Plus (Nova), GlucoMen LX plus (Menarini)...

 

Ketonen aantonen in de adem (aceton) is mogelijk in thuissituaties met Ketonix°.

 

Noot :

Niet onmiddellijk na een doorgedreven fysische inspanning de ketose en/of glykemie bepalen. Bij een belangrijke inspanning stelt de lever immers glucose vrij, wat het ketose-niveau tijdelijk zal beïnvloeden. Maar na enkele uren zakt de glykemie terug weg en herstelt het ketose-niveau zich spontaan.

 

2. Bepaling van je eigen koolhydratentolerantiedrempel (KHTD) :

 

De KDTD is niet bij iedereen dezelfde. Atleten kunnen een ketosetoestand handhaven met 100g koolhydraten (KH) per dag. De meeste mensen hebben hiervoor minder dan 50g KH/dag nodig. In geval van metaboolsyndroom ligt de ketosegrens nog lager : minder dan 30g KH/dag. Aangeraden wordt te starten met 20g KH/dag zodat je zeker ketose bereikt. Of met alleen water! Vervolgens verhogen met dagelijks 5 tot 10g gedurende een week. Verdwijnt de ketose-toestand, herneem dan de dosis van de week ervoor die nog ketose gaf...

 

3 à 5 dagen vasten (alleen water) is voor een persoon in nog goede fysische staat geen probleem. "Onttrekkingsproblemen" kunnen optreden maar zijn zonder gevaar : licht hoofd, misselijkheid, hoofdpijn...

 

Een progressieve introductie van een ketogeen dieet zonder vasten kan nodig zijn bij zwakkere personen. Doch in de behandeling van kanker dient er toch minstens gestreefd worden naar < 12g suikers per dag, met beperking van de eiwitinname tot 0.8 - 1.2g/kg lichaamsgewicht (zie verder).

 

Alleen suikerarm eten is niet voldoende. Je mijdt in het begin beter alle suikers (en zeker deze met hoge glykemische index). En dan duurt het nog 2 tot 6 weken eer het organisme overschakelt van het branden van suikers naar het verbranden van vet. Dan pas stijgt het ketongehalte (BHB) naar ochtendwaarden nuchter hoger dan 0.5.

 

De glykemie zakt progressief naar waarden lager dan 100, zelfs tot 50mg/dl, omgekeerd evenredig met de ketonenconcentratie die met wat vertraging stilaan zal stijgen. Ook je HbA1c-gehalte zal dalen.

 

Bewegen is en blijft nodig. Maar geen sport omdat dan melkzuur wordt gevormd dat in het organisme in glucose kan worden omgezet (Gluconeogenese)!

 

3. Bepaling van je eiwittolerantiedrempel (ETD) :

 

Suikers vervangen door vetten, niet door eiwitten, is de essentie van het ketogeen dieet. Slaag je er niet in met 20g KH/dag, dan moet je misschien ook minder eiwitten innemen, en meer vetten. Het lichaam kan immers een teveel aan eiwitten niet stockeren maar zal ze omzetten in glucose via de gluconeogenese. Wat het lichaam belet in ketose te gaan...

 

Bij ketose zorgt de lever dus voor voldoende hoge glucosespiegels via de gluconeogenese. Een minimale omzetting van proteïnen via de gluconeogenese zal voor voldoende glucose zorgen voor bv. de schildklierwerking.

 

Start met 20g KH per dag en 1g eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag en test je ketose-toestand.

 

4. Bepaling van je vetinname :

 

Wanneer je suikers uit je voeding weert dan moet je vooral meer vetten eten om het hongergevoel te bedaren. Het ketogeen dieet is een vetrijk dieet (80 tot 85% van de aangevoerde calorieën)! Goede vetten zullen het lager verbruik aan KH en eiwitten moeten compenseren. Vetten eten tot je je verzadigd voelt. Niet meer. Dus met het ketogeen dieet, geen frustratie noch resthonger! Meer dan 1 of 2 x per dag eten hoeft niet meer...

 

Maar wat zijn "goede" vetten?

 

Bij afwezigheid van suiker gebruikt het organisme als energiebron bij voorkeur :

 

1. 1. • korte- en middenlange keten- verzadigde vetzuren (echte boter, ghee (geklaarde boter), zure room, kokosnootolie, vlees (geen mager), spek, eieren, gefermenteerde volle melkproducten zoals kazen, volle Griekse yoghurt (Yiaourti)...).

 

1. 1. • MCT (Medium Chain Triglycerides) : in kokosnootolie zit 60% MCT waarvan voor 50% een mengeling van C6 (capronzuur), C8 (caprylzuur), C10 (caprinezuur) en voor 50% C12 (laurinezuur) vetzuren (de resterende 30% VVZ zijn dus het probleem. En dat zijn er meer dan in de klassiek gebruikte oliën...).

 

C8 alsook C10 vetzuren worden veel gemakkelijker omgezet in ketonen dan C12 vetzuren. Er bestaan MCT-oliën met enkel C8 en C10 verzadigde vetzuren.

 

1. 1. • monoverzadigde vetzuren (avocado, olijfolie, rauwe noten zoals pecan en macadamia-noten, zaden zoals sesam, komijn, pompoen, hennep...). Deze kort- en middenlange vetzuren worden rechtstreeks getransporteerd van de dunne darm naar de lever voor omzetting tot ketonen.

 

1. 1. • dierlijke omega3-bronnen zoals krill-olie...

 

Zorg voor meer enkelvoudig onverzadigde vetzuren (EOVZ) dan verzadigde vetzuren (VVZ). Beperk de meervoudige onverzadigde vetzuren (MOVZ) tot minder dan 10% (MOVZ zijn te gevoelig aan oxidatie en worden dan een bron van ROS).

 

Beperk de omega6-vetzuurinname tot 5% van de calorie-aanvoer, en samen (omega3+omega6) tot 10%. Zorg voor een omega6/3 verhouding lager dan 2.

 

Eenmaal in ketose kan je zonder probleem 16 tot 24 uren intermitterend vasten (wat de ketonenproductie boost) of vermageren door de aanvoer van vetten via de voeding te beperken, zodat het organisme ketonen aanmaakt uit de eigen vetreserves. Anderzijds kan je ook zorgen voor toename van je spiermassa (indien samen met voldoende bewegen)!

 

In de behandeling van kanker is een ketogeen dieet met "calorierestrictie" aangewezen. Alleen met een bijkomende calorie-reductie (minder vet) zal de glykemie voldoende snel dalen, wat de tumorgroei gaat beperken. Met een glykemie rond 55 - 65mg/dl en met een ketose van 3 - 5mmol/l bloed, kan deze metabole staat worden bestendigd, eventueel met calorische aanpassingen.

 

Een ketogeen dieet werkt diuretisch. Dus opletten met het gelijktijdig gebruik van antidiuretica en opletten voor eventuele elektrolyt-tekorten.

 

Met een ketogeen dieet (met of zonder calorie-restrictie) zal de patiënt in principe vermageren (omdat de postprandiale glykemie en de lipogenese verminderen als de voeding weinig koolhydraten bevat). Alleen gebeurt dit hier door een metabool antwoord op calorierestrictie. Vermageren tijdens behandelingen met bestralingen of chemotherapeutica  wordt veroorzaakt door de toxische effecten ervan en door de effecten van die behandelingen op de eetlust. Het geven van energierijke dranken zal dan eerder de tumorgroei bevorderen...

 

De toediening van cortison om de inflammatie te beperken riskeert de glykemie te doen stijgen, wat de tumor voedt en haar overleving bevordert.

 

Test jezelf : alleen door dagelijks zelf te testen kan je je eigen ketogeen antwoord bepalen en opvolgen. In het begin 2x per dag :  bepalen van ketonen + bloedsuikergehalte 's morgens nuchter en 's avonds 4 uur na de laatste maaltijd.

 

Test eventueel ook je triglyceridenniveau (best 70 - 100) : hoge niveaus wijzen op een te suikerrijke voeding. Wanneer nu alle suikers worden vermeden, zal het triglyceridenniveau dalen.

 

Ook de bloedwaarden van HDL-cholesterol zullen verhogen en de CRP-waarden (inflammatiegraad) normaliseren (Zie : "Nutribalans").

 

Te moeilijk ? Anderen kunnen je hier wel bij helpen : www.flexibleketogenic.com en ketogene recepten op : The Charlie Foundation en Ketogenic Diet Resource.

 

 

Het ketogeen dieet      

 

Met het ketogeen dieet moet je sterk letten op het aandeel van de verschillende macronutriënten, om niet uit ketose te gaan : een ketogeen dieet verlaagt het aandeel calorieën met KH tot 5 à 10%, met eiwitten tot 10 à 15% en verhoogt het aandeel calorieën met vetten tot 75 à 80%.

 

Het ketogeen dieet is dus een isocalorische voedingswijze met hoog vetgehalte (bv. K05 -  V75 -  E20, wat overeenkomt met een verhouding Vetten / (Koolhydraten + Eiwitten) = 3:1 of 4:1) met :

1. • veel goede verzadigde en onverzadigde vetten (kies voor kokosnootolie, olijfolie, boter, eieren, avocado, noten... en vermijd bewerkte plantaardige oliën, rijk aan omega6-vetzuren),

   • • het glycerolgedeelte van (vooral middenlange keten-) triglyceriden wordt dan gebruikt voor glucose-aanmaak (gluconeogenese).

     • • glycerol is een triose-suiker... die vetzuren vervoert.

       • de gluconeogenese zorgt voor glucose, zelfs al eet je 100% zonder suiker.

       • daarom kan teveel vetten eten ook de glykemie doen stijgen.

     • de vetzuren worden omgezet in ketonen

   • en een algemeen beperkt gebruik van hoogwaardige eiwitten (1g/kg lichaamsgewicht, = 50 tot 70g eiwitten per dag, om de nieren niet teveel te belasten) met

   • • vooral weinig of geen vertakte aminozuren (om de mTOR-pathway niet te stimuleren : een overmatige eiwitinname kan het risico op kanker verhogen)

     • en zeer arm aan serine of glutamine (kankercellen kunnen glutamine gebruiken als mogelijke bron van glucose via de gluconeogenese). Ketonsuppletie (met bv. kokosnootolie) kan deze laatste omzetting stimuleren. 

 

Alhoewel het ketogeen dieet tot goede resultaten leidt, is het moeilijk vol te houden. Daarom ontwikkelde Dr Peter Huttenlocher (University of Chicago) in de jaren '70 een verbeterd ketogeen dieet op basis van MCT (Middellange Keten Triglyceriden). Het principe is onveranderd, maar de toepassing ervan is minder lastig, want dankzij het gebruik van MCT, is het mogelijk suikers minder te beperken.

Waar ruwweg het ketogeen dieet 90% vetten en 4% suikers bevatte, laat het MCT-dieet 73% vetten en 17% suikers toe.

Natuurlijke Middellange Keten Triglyceriden (MCT) zitten in :
- volle koemelk
- volle boter (ongeveer 9%)
- volle geitemelk
- kokosnootolie (bijna 60%).

 

 

Ketogeen/paleo dieet :

 

 

• zoals het paleo-dieet sluit het ketogeen dieet het eten uit van granen (en afgeleiden), peulvruchten, knollen (alhoewel sommige toegelaten zijn bij het paleo-dieet), van veel goede verzadigde en van geraffineerde suikers. In tegenstelling tot het paleo-dieet zijn melkproducten (vooral de volle) toegelaten in het ketogeen dieet (melk, boter, geitewelk... want rijk aan MCT (Medium Chain Triglycerides)).
• alhoewel de kwaliteit van de voeding belangrijk blijft, legt een ketogeen dieet vooral de nadruk op het behouden van een ketosetoestand; het paleo-dieet daarentegen legt het belang uitsluitend op de kwaliteit van de voedingsmiddelen.

 

Een "caloriearm" en ketogeen dieet bestaat dus uit juist voldoende vetten (niet teveel, niet te weinig), beperkt gebruik van eiwitten (arm aan vertakte AZ en glutamine) en weinig koolhydraten. Dit dieettype leidt tot de aanmaak van ketonen die moeilijk door kankercellen maar gemakkelijk door gezonde cellen kunnen verbrand worden.

 

Opgelet : zowel radiotherapie als chemotherapie veroorzaken weefselnecrose en -inflammatie, die beiden de glutamaatniveau's in de weefsels verhogen. Na omzetting tot glutamine kunnen overlevende tumorcellen en TAM (tumor-associated macrophages/monocytes) deze laatste gebruiken als groei- en energiebron (via substraatfosforylatie) .

 

Met een ketogeen dieet valt de nuchterglykemie in het bloed terug van normaal 100mg/dl naar 55-65mg/dl terwijl het ketonniveau (bèta-hydroxybutyraat, acetoacetaat, aceton) duidelijk verhoogt tgv de verbranding van vetten ipv suikers. De lever maakt ketonen aan uit vetzuren telkens wanneer het organisme vast gedurende meer dan 12 uren, of wanneer voldoende energieaanvoer beschikbaar is onder vorm van vetzuren, in afwezigheid van suikers. Zijn bekend als ketonen : acetoacetaat (acetylazijnzuur), aceton (dat via de longen wordt uitgeademd en bij sterke ketose een typische fruitgeur geeft aan de uitgeademde lucht), en bèta-hydroxyboterzuur (chemisch beschouwd is bèta-hydroxybutyraat geen ketonlichaam maar wordt op fysiologisch vlak aan ketonen gelijkgesteld omdat het overal opduikt waar het keton acetoacetaat wordt aangemaakt).

 

Vasten wordt dan een natuurlijk spontaan antwoord op hogere ketonenspiegels. 1 x per dag (voldoende) eten wordt dan natuurlijk en ondersteunt intermitterend vasten. Volledig vasten is niet nodig. Wanneer en hoeveel je moet eten om je goed te voelen moet je persoonlijk uitmaken.

 

Honger is een subjectief gevoel. Heb je honger of goesting naar suikers, kies dan eerder voor vetten en eiwitten.

 

Voorzorgen      

 

Een ketogeen dieet kan in een paar dagen de ketonproductie starten. Bij sommigen kan het echter enkele weken duren. Aangeraden wordt alle koolhydraatbronnen te mijden. Dus ook bv. vezels. Test uit hoe je lichaam reageert op bepaalde voedingsmiddelen, en of meer vezels voor jou al dan niet goed zijn...

 

Ook type 2-diabetes patiënten en patiënten met een uitgesproken insulineresistentie kunnen soms moeilijk in ketose geraken. Het geneesmiddel metformine kan hierbij helpen. Soms zijn kaneelpreparaten al voldoende.

 

Bij hen die gemakkelijk in ketose geraken, is het ook mogelijk in de week te streven naar ketose en in het weekend op de oude manier zonder beperking van suikers en eiwitten te eten. Test zelf uit wat goed voor jou is. Heb je echter weken nodig om een ketosetoestand te bereiken dan blijf je daar best in.

 

Doch altijd in ketose leven is niet aanbevolen. De reden hiervoor heeft te maken met cortisol. Je lichaam heeft glucose nodig, en als het daar te lang van verstoken blijft (stresssituatie), geeft je lichaam cortisol af om je lever te stimuleren glucose te produceren (gluconeogenese). Chronische hoge cortisolspiegels bevorderen ook ontstekingen (met verstoring van de immuunfunctie), centrale obesitas en katabool verlies van magere spiermassa. En juist dat willen we met een dieet vermijden.

 

Omdat glucose de primaire brandstof is voor de mitochondria :

 

---> Eenmaal je metabolische flexibiliteit hervonden, is het belangrijk om je strategie te herzien en weer gezonde koolhydraten toe te voegen, anders zullen deze strategieën averechts werken en leiden tot een verminderde metabolische gezondheid, een verminderde mitochondriale functie en een verstoorde stofwisseling.

 

Het ketogeen dieet stelt geen problemen bij gezonde personen. Wel kunnen redelijk onverwachte reacties in het begin optreden, terwijl het organisme zich aanpast. Wat de Amerikanen "Keto Flu" noemen en duurt enkele dagen in het begin van het dieet. Tekort aan energie, trage hersenactiviteit, honger, slecht slapen, nausea, verteringsproblemen en slechte prestatiewaarden bij sporters. De adem ruikt naar ammoniak, de waterhuishouding is verstoord. Het toevoegen van zout (natrium) aan de voeding, alsook van supplementen kalium (1000 mg) en magnesium (300 mg) kunnen helpen. Bij sporters kunnen ook supplementen creatine en weiproteïneconcentraat helpen.

 

Alle ketonlichamen zijn zuur, maar bij normale omstandigheden kan het bloed bufferen om de pH van het bloed binnen normale grenzen te houden. Dit is het geval bij voedingsketose.

 

1. • voedingsketose : toestand van laag glucosemetabolisme gekenmerkt door lage glykemie, lage insulinemie, hoge ketonwaarden (< 9 mmol/l) in het bloed. Bij lage glykemiewaarden zou metformine sterker cytotoxisch worden .  

   • keto-acidose (diabetes) : intensief glucosemetabolisme gekenmerkt door heel hoge glykemie (> 250 mg/dL) samen met hoge ketonwaarden in het bloed (15 - 20 mmol/l), dat bijna uitsluitend bij type 1-diabetici  kan optreden (oorzaak : door insulinetekort (en/of -resistentie) zal het lichaam ook ketonen aanmaken als alternatieve energiebron) ; bij BHB-waarden > 20 mmol kan een levensbedreigende coma optreden door verzuring van het bloed (acidose door ketonlichamen in een toestand van hoge glykemie)  

 

Keto-acidose komt tegenwoordig zelden voor en wordt gekenmerkt door intense dorst, frequent veel plassen en bepaalde verteringsproblemen : buikpijn, misselijkheid, verlies van eetlust. Speciaal bij deze patiënten is ook die typische appel ademgeur.

 

Een min of meer uitgesproken keto-acidose kan ook worden uitgelokt door intensieve fysische inspanningen en door alcoholmisbruik.

 

Voedingsketose is dus het tegengestelde van een ernstige diabetestoestand!

 

 

DOCH OPGELET : een ketogeen dieet kan ook problemen scheppen en gebeurt best onder medische begeleiding.

1.  

2. • een ketogeen dieet is enkel geschikt voor voldoende gemotiveerde, gedisciplineerde en nog voldoende gezonde patiënten. Begeleiding, engagement en ondersteuning, ook door de familie, zijn onmisbaar. Ketogene of low carb diëten zijn moeilijk op termijn vol te houden. Het zijn crashdiëten...

   • een ketogeen dieet kan met lage glykemie en hoge ketonwaarden het hongergevoel onderdrukken.

   • een ketogeen dieet kan initieel tijdelijke verzuring in het lichaam (metabole acidose) teweegbrengen, die gepaard gaat met misselijkheid, overgeven en slaperigheid. Er is bovendien het risico op chronische lagegraadverzuring, die vorming van nierstenen of zelf botontkalking in de hand kan werken. Citraat wordt in de lever omgezet naar bicarbonaat, dat verzuring kan neutraliseren. Ook bij nierpatiënten wordt het wel eens ingezet om acidose te behandelen...

   • er is de eerste weken een mogelijk risico op sterke vermoeidheid, duizeligheid, nausea, hoofdpijn... (het lichaam heeft tijd nodig om zich aan te passen aan de nieuwe verbrandingswijze zonder suikerreserve). Indien de suikerinname wordt beperkt, wordt er minder insuline vrijgesteld door de pancreas. Lage insulinewaarden zijn noodzakelijk om vet te verbruiken.

   • wanneer minder suikers worden aangevoerd, wordt er minder insuline vrijgesteld en wordt minder glycogeen opgeslagen. Dit kan leiden tot een bepaalde diurese (verhoging van het urinevolume), waarbij meer natrium en andere elektrolyten door de nieren worden afgevoerd :

3.  

--> voldoende drinken met verhoogde zoutinname om het elektrolyten-onevenwicht te compenseren (tegen zoutuitputting). 

--> zorgen voor voldoende magnesium-aanvoer want door het verlies van natrium door de verhoogde diurese zal het organisme beroep doen op meer magnesium, wat kan leiden tot spierkrampen, constipatie, slaapstoornissen...

 

 

• tijdens deze periode verbrandt het organisme minder glucose, en wordt vervangen door vet. Gedurende de tijd dat het organisme nodig heeft voor de overschakeling naar de verbranding van vetten, kan een tijdelijk tekort aan energie optreden, gepaard gaande met prikkelbaarheid :

 

1. --> meer vetten opnemen ter bestrijding van energieverlies en van symptomen zoals vermoeidheid en lethargie. Door met suikers te stoppen, halveert immers de energie-aanvoer.

2.  

3.  

• ook kunnen allergische symptomen en pijn optreden bij de overgang naar ketose, maar die symptomen verdwijnen snel.
• het ketogeen dieet kan ook leiden tot hyperlipidemie (cholesterol, triglyceriden) omkeerbaar bij stoppen met het dieet, tot gewichtsverlies, tot intestinale problemen (diarree door vezeltekort, te ondervangen met supplementen psyllium of pectine om constipatie te vermijden), tot hoofdpijn, duizeligheid (wegens natriumverlies) en tot spierkrampen door een tekort aan kalium en magnesium (door beperking van suikerbronnen zoals fruit en vele soorten groenten).
• zijn wel toegelaten : suikerarme groenten (zoals groene kool, asperge, aubergine, komkommer, broccoli, selder, sla, prei, waterkers...) en suikerarm fruit (avocado), naast alle vetten, vlees, gevogelte, vis, eieren, kaas, crème, noten...
• het organisme heeft glucose nodig, en als het daar te lang van verstoken blijft, geeft het cortisol af om de lever te stimuleren glucose te produceren. Het is beter om het uit je voeding te halen dan je lever te dwingen het te produceren. Cortisol bevordert ook ontstekingen (stress) en centrale obesitas (type Cushing syndroom). Dus een ketogeen dieet altijd beperken in tijd...
• een ketogeen dieet is niet verenigbaar met een corticotherapie (gebruikt voor het behandelen van kanker gerelateerde symptomen zoals oedeem, paralyse, eetlust...). Met corticoïden is het onmogelijk de glykemie voldoende laag te krijgen en zal de tumorgroei op termijn versnellen. 
• een ketogeen dieet is niet aangewezen of vereist medische begeleiding bij nier-, lever- of hartfalen, diabetes, metabole vetzuurziekten, tijdens groei, zwangerschap, borstvoeding...

1.  

   • een ketogeen dieet is verenigbaar met sporten en leidt, in vergelijking met de verbranding van koolhydraten,  tot minder melkzuur-aanmaak en dus ook tot minder spierpijn en -krampen. Maar een ketogeen dieet zou niet bevorderlijk zijn voor het prestatievermogen bij intensieve fysieke activiteit van korte duur (HIIT).

   • een ketogeen dieet zou onverenigbaar zijn met (korte) zware fysische inspanningen omdat deze de spieren aanzetten lactaat en aminozuren zoals glutamine vrij te stellen die de glykemie kunnen doen stijgen (gluconeogenese). Wel werden performante resultaten bereikt met een ketogeen dieet bij langdurige inspanningen . Zie ook : "Voeding en sport, Praktisch".

 

Noot : Het "Warrior dieet" van Ori Hofmekler is een intermitterend vastendieet arm aan suikers en rijk aan vetten (kokosnootolie, pindakaas, notenboter...), dat in sportmiddens wordt gebruikt (o.a. door het nationaal rugbyteam van Nieuw-Zeeland dat in 2015 de wereldbeker rugby won).

 

Noot : De ketonaanmaak door vasten is te zwak om het prestatievermogen duidelijk te verbeteren. Met supplementen ketonen echter heb je naast een ander energiesubstraat dan glucose, een beter verbruik van vetzuren zodat, bij matige inspanningen, de glucosereserves minder rap worden aangesproken. Door deze lagere glucoseverbranding wordt er ook minder melkzuur gevormd, en dus lager risico op krampen. Maar ketonzouten kunnen maag- en darmproblemen veroorzaken.

 

Recent werden ketonesters ontwikkeld die duurder kosten dan de zouten, minder goed worden opgenomen maar uiteindelijk efficiënter schijnen, omdat ze de ketonconcentratie in het bloed meer uitgesproken doen stijgen.

 

1. • een ketogeen dieet wordt ingesteld voor het chirurgisch verwijderen van de tumor, voor zover er tijd is om deze te plannen ("Watchful waiting"). Het verlagen van de inflammatie en vascularisatie van en rond de tumor, en het inkrimpen van de tumor door een ketogeen dieet, zorgen voor een duidelijker aflijning tussen de tumor en het omringend weefsel. Na de chirurgische verwijdering zal het ketogeen dieet de toxische effecten van chemotherapeutica helpen reduceren.

   • een "caloriearm" ketogeen dieet zoals gebruikt in de behandeling van kanker (verhouding Vetten / (Koolhydraten + Eiwitten) = 3:1 of 4:1 maar met calorierestrictie tot BMR min 25 - 35% te berekenen met BMR-calculator) is niet geschikt voor kinderen : zo'n dieet zou tot groeivertraging leiden. Een normaal ketogeen dieet wordt wel gebruikt bij kinderen met bv. epilepsie.

 

Intermitterend vasten (zie "Calorie-restrictie") kan helpen bij de overschakeling naar een ketogeen dieet.

 

Opgelet : Ketonen komen tussen in de controle van het genoom. Ketonen kunnen foetale genen die nog aanwezig zijn in een volwassen organisme activeren en volgroeide genen uitdoven. Met zowel een mogelijke positieve als negatieve evolutie.

 

Praktisch :      

 

Streefwaarden in bloed :

 

 

• niet meer dan 55-65 mg/dl glykemie (less is better)
• gemiddeld 3 - 5mmol/l ketonen (minstens 1 - 3 mmol/l, en in de behandeling van kanker : 4 - 7 mmol/l)

 

Wekelijks monitoring vereist van bloedvetten, glucose, ketonen, insuline, eiwitten.

 

Van een klassieke voedingswijze overschakelen naar een ketogeen dieet rijk aan vetstoffen vereist een grote aanpassing. Wanneer een 100% ketogeen dieet niet toepasbaar is (omdat de patiënt niet zover wil gaan, maar regelmatig houdt aan zijn biertje of aan een stuk fruit), dan moet minstens gestreefd worden naar een suikerarm maar vetrijk dieet type Atkins, of naar een dieet rijk aan voedingsmiddelen met lage GI (max. 80g suikers per dag): deze diëten zijn in elk geval gezonder dan de voeding die officieel wordt gepromoot als "gezond", suikerrijk en vetarm.

 

Zelfs wanneer iemand al lang een suikerarm dieet volgt en overtuigt is het suikergehalte van de meeste voedingsmiddelen correct te kunnen inschatten, dan gebeurt het toch nog dikwijls dat de persoon zich vergist in zijn inschatting. Hierdoor bevatten sommige maaltijden duidelijk meer suikers dan toegelaten (bij een ketogeen dieet : max. 20g suikers per dag).

 

Het is heel belangrijk steeds :

 

1. • de porties te wegen.

   • de concentratie aan suikers van de betrokken voedingsmiddelen te berekenen (tabellen) : want reeds met een portie platte kaas bij het ontbijt en twee groentenrijke maaltijden kan je de dagstreefwaarden van een ketogeen dieet overschreiden (starten met max. 20g suikers per dag)! Zelfs al weer je de meest suikerrijke groenten, dan kan je nog teveel suikers opnemen, of riskeer je de onderlinge verhouding van de nutriënten niet te respecteren (K05 à 10 -  V70 à 75 -  E20).

   • voldoende vetten te gebruiken (boter, olie...) : kies vooral voor kwaliteitsvetten met een goed verhouding omega6/omega3 (ideaal 5:1). Dus : vet eten om vet te verliezen : 20 tot 40g vet per maaltijd.

 

 

 

 

 

Beperkt : 15 Frankfurterworst  15 Kersen 15 Peer 16 Ananas 16 Kiwi 17 Bonen en linzen 19 Druiven 19 Harde kaas 21 Banaan 23 Steak 27 Zwarte chocolade 86% 29 Lamsvlees 30 Amandelen 31 Pinda's 39 Cashewnoten 41 Zwarte chocolade 72%        . . .

Verboden : Brood, bloem Aardappelen Rijst, pasta Quinoa, maïs Ontbijtgranen Gebak, koeken Suiker, snoep Zoetigheden Gewone chocolade Fruitsap Frisdranken . . .

(Bron : https://2xdieet.weebly.com/keto-dieet.html)

 

1. • het eventueel natrium en kalium te compenseren met bv. een bouillon... : anders kan hoofdpijn optreden door een verstoring van de elektrolytenbalans. Andere goede kaliumbronnen zijn avocado's (bananen zijn te suikerrijk).

   • magnesiumtekorten verhelpen (spierkrampen...) met spinazie, noten, amandelen, vis, suikervrije zwarte chocolade... of supplementen

   • vitamine C : Natrium ascorbaat poeder, 2 tot 5g/dag in glas water

   • voldoende water te drinken : water helpt spieren ontspannen en samentrekken

   • ...

 

Ketonsupplementen (MCT-oliën, Ketonzouten (BHB met mineralen), ketonesters) bevatten enkel natuurlijke ketonen bèta-hydroxybutyraat en acetoacetaat (de enige ketonen waarmee ons lichaam om kan), MCT vetzuren (bij voorkeur C8) en ketogene aminozuren zoals lysine en leucine. Zie ook : HVMN Ketone.

 

BHB is een zuur en kan niet onder deze vorm worden ingenomen. Onder poedervorm kan het eventueel wel als natrium- of calciumzout. Meestal gebruikt men echter een vloeibare ketonester van BHB namelijk (R)-3-hydroxybutyl (R)-Bèta-hydroxybutanoaat.

 

Opgelet : ketonesters verlagen de glykemie. Bij patiënten met type 1-diabetes of gevorderde type 2-diabetes kan dit mogelijk problemen veroorzaken met de glucosecontrole.

 

Ketonesters zijn enkel efficiënt bij een submaximale inspanning (training), dus wanneer een atleet niet in het rood gaat, dus geen piekprestatie doet . Wie ketonen net voor of tijdens de wedstrijd neemt, riskeert waarschijnlijk een negatief effect te ondervinden. Wat het precieze effect van ketonen is als je ze inneemt net voor of zelfs tijdens de prestatie moet nog onderzocht worden: worden de glycogeenvoorraden in onze spieren en lever (de in ons lichaam opgeslagen energie na het eten van koolhydraten) pas na het verbranden van de ketonen aangesproken?   (bij vasten is het omgekeerd)

 

Supplementen met vit B's, vit D, vit E, calcium, omega3 vetzuren ... kunnen aangewezen zijn en moeten zorgen voor een evenwichtige nutriëntenaanvoer. Doch opgelet : sommige supplementen kunnen de glucosespiegels doen stijgen!

 

Ketonbepaling in het bloed (normaal gebruikt voor de bepaling van een keto-acidose toestand bij diabetici) geeft betere resultaten dan de ketonbepaling in de urine (strips). De in bloed bekomen ketonwaarden geven precies de ketose-toestand weer in het organisme, ongeacht de hoeveelheid opgenomen vocht, enz. Dankzij deze test kan je nagaan of je steeds in een toestand van ketose blijft, wat je moet motiveren vol te houden.

 

Beroep doen op een voedingsdeskundige ter ondersteuning van dit dieet is ten zeerste aanbevolen, want het koolhydraatarme voedingspatroon is moeilijk vol te houden, zowel op sociaal als op persoonlijk vlak.

 

Je doet een ketogeen dieet niet voor je plezier, maar voor je eigen welzijn!

 

Zie ook : "The Charlie Foundation for Ketogenic Therapies"

 

Zie ook : www.ketogeendieet.net

 

Zie ook : PnK-methode (Pronokal), een medische behandeling op basis van een ketogeen dieet en een unieke multidisciplinaire aanpak.

 

 

 

De lezer dient steeds in acht te houden dat de beschreven curatieve eigenschappen in geen enkel geval het medisch advies vervangen, welke steeds onmisbaar is bij het stellen van een diagnose en bij bepaling van de ernst van de aandoening. Wel wordt de gebruiker gestimuleerd beslissingen met betrekking tot zijn gezondheid te nemen, op basis van eigen research, steeds in samenspraak met een professionele gezondheidswerker.

 

In alle gevallen valt het gebruik van dit programma enkel onder de controle, het beheer, de risico's en de verantwoordelijkheden van de gebruiker.